Λία Ντερμανάκη(*): «Ο Σημανδηράκης είναι αυτό που χρειάζεται η πόλη μας, οι άλλοι μας κούρασαν»
Η Λία (Χαρίκλεια) Ντερμανάκη είναι γνωστή στην πόλη των Χανίων για την πολιτική και συγγραφική δράση της και δεν είναι η πρώτη φορά που μετέχει σε μια εκλογική αναμέτρηση. Τούτη τη φορά στο πλευρό του Παναγιώτη Σημανδηράκη με το συνδυασμό «Για τα Χανιά». Έχει και μια υπέροχη φωνή χάρη στην οποία πέρασε πολλές νύχτες τραγουδώντας για τους φίλους και τους θαυμαστές της που πλήθαιναν με τα χρόνια. Από αμιγώς πολιτική οικογένεια, εξομολογείται και αυτοπροσδιορίζεται. Θυμάται, νοσταλγεί και προβλέπει, ότι και η κόρη της, θα μπορούσε να ασχοληθεί και αυτή με τα κοινά!!!
Μια γυναίκα τόσο δυναμική που ασχολείται αδιάλειπτα με τα κοινά, πως κρατά σε ισορροπία και τη θηλυκή της εικόνα;
Η προσπάθεια που καταβάλλουν οι γυναίκες, προκειμένου να εδραιωθούν και να πετύχουν σε ανδροκρατούμενους έως πολύ πρόσφατα τομείς, όπως αυτός της πολιτικής, είναι πολλαπλάσια από την προσπάθεια που χρειάζεται να καταβάλλουν οι άνδρες. Αυτό ήταν φυσικό,αν αναλογιστούμε πως ήταν διαμορφωμένα τα πρότυπα σχετικά με το φύλο,στη στην συνείδηση του Ελληνα. Σκεφτείτε μόνο ότι οι Ελληνίδες ψήφισαν για πρώτη φορά πριν 84 χρόνια! Τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, οι γυναίκες μπήκαν ενεργά στην πολιτική ζωή του τόπου. Πολλές από αυτές όμως απεμπόλησαν συνειδητά ένα μεγάλο κομμάτι της θηλυκότητάς τους.
Που το αποδίδετε εσείς αυτό;
Ήταν η εποχή της μακριάς φούστας, του άρβυλου και του αμπέχωνου. Με αυτή την περιβολή, την ισχυρά επηρεασμένη από το αριστερό ρεύμα σκέψης, αισθάνονταν πιο…ίσες με τα κυρίαρχα αρσενικά και θεωρούσαν ότι μείωναν τις πιθανότητες αμφισβήτησης τους μυαλού τους,λόγω του φύλου τους.
Τα πράγματα ωστόσο έχουν διαφοροποιηθεί σήμερα…
Σήμερα ευτυχώς,τα πράγματα άλλαξαν.Η γυναίκα δεν χρειάζεται να προσποιηθεί το ..αντράκι, όυτε να κάνει σκόντο στη θηλυκότητα της, προκειμένου να πείσει ότι είναι ικανή. Προσωπικά, δεν υπήρξα ποτέ πολύ όμορφη και χαίρομαι γι’αυτό. Νομίζω ότι το μοντέλο της γυναίκας Barbie, είναι πολύ δύσκολα διαχειρίσιμο, κυρίως από την ίδια τη γυναίκα, αν η ομορφιά, δεν συνυπάρχει με εσωτερικό περιεχόμενο. Τα νέα κορίτσια συχνά εγκλωβίζονται στο πρόσκαιρο, εφήμερο παιχνίδι της εικόνας και της διατήρησής της. Η θηλυκότητα, είναι κάτι διαφορετικό από την ομορφιά.. Είναι κάτι πηγαίο, εσωτερικά ορμώμενο, είναι το αρχέγονο διακριτικό κάλεσμα της φύσης! Και ως κάτι τέτοιο, βαθύ και διαχρονικό, είναι απολύτως συμβατή, με την ανάγκη της γυναίκα να συμμετάσχει, να δραστηριοποιείται, να επιλέγει εν τέλει, να είναι ίση με τον άνδρα αλλά και τόσο διαφορετική!
Είναι φορές που τα κοινά σε εξαντλούν. Ποιες είναι αυτές οι στιγμές;
Η σωματική κούραση δεν με απέτρεψε ποτέ, από την ενεργό δράση. Αυτό είναι το μεγαλύτερο κέρδος που αποκόμισα από τον αθλητισμό!Καταβάλλομαι κι εξαντλούμαι ψυχικά όταν βλέπω τους ανθρώπους γύρω μου να συμπεριφέρονται παθητικά σαν κοπάδι ή επιθετικά σαν αγέλη! Χωρίς συνείδηση πολιτική, χωρίς αίσθηση του δημοσίου συμφέροντος παρά μόνο του ιδιωτικού, χωρίς την απαραίτητη αυτοκριτική, χωρίς την ανάληψη της ευθύνης που τους αναλογεί.. Αρρωσταίνω όταν στην επαφή μου με το Δημόσιο, βλέπω τους εγγράμματους και καταρτισμένους, υφιστάμενους των κομματικά διορισμένων. Όταν βλέπω τους Έλληνες και τις Ελληνίδες,να αδιαφορούν για τους θεσμούς, να απαξιώνουν την Παιδεία, τη Δικαιοσύνη, να δαιμονοποιούν και να αρνούνται της Αξιολόγηση, την Αξιοκρατία και την Αριστεία.. Κάπως έτσι νομίζω,τόσο αργά ώστε να το συνηθίζουμε, εκφυλίζονται και στο τέλος πεθαίνουν οι Δημοκρατίες.
Η οικογένεια ενθαρρύνει, παρακολουθεί;
Η οικογένειά μου ήταν πάντα αρωγός σε ότι κι αν έκανα! Πόσο μάλλον στο αγαπημένο σπορ της, που ήταν η ενασχόληση με τα κοινά. Θυμάμαι, ότι από όταν ήμουν πολύ μικρή, δεν υπήρχε εκλογική αναμέτρηση στην οποία ο μπαμπάς κι η μαμά, να μη μας έχουν μαζί τους! Μας μιλούσαν για τη Δημοκρατία, δίνοντάς μας οι ίδιοι το καλό παράδειγμα με τη στάση ζωής και τις επιλογές τους. Μας εξηγούσαν τι σημαίνει ”ψήφος” και με πόση σύνεση και λογική πρέπει να δίδεται. Ρίχναμε εμείς το ψηφοδέλτιο στην κάλπη, ενώ αυτοί μας σήκωναν για να τη φτάσουμε.
Και ο σύζυγος στηρίζει – συναινεί ;
Λογικό ήταν, με τέτοιο πατρικό πρότυπο, να αναζητήσω ανάλογο πρότυπο συντρόφου. Ο σύζυγός μου, ο Παναγιώτης Βυτινιώτης, είναι το στήριγμά μου στα δύσκολα, ο άνθρωπος που μου δίνει δύναμη όταν απογοητεύομαι,ενώ λόγω της εμπειρίας και των γνώσεών του, αποτελεί ένα πολύτιμο σύμβουλο και συχνά προστάτη από τις κακοτοπιές που εγώ λόγω ρομαντικής φύσης, μπορεί να μη βλέπω. Χαίρομαι, γιατί η κόρη μας αν και 13 χρόνων, έχει μέσα της το «μαμούνι» της πολιτικής, ακούει ειδήσεις, ενδιαφέρεται για ότι συμβαίνει γύρω μας και διαμορφώνει άποψη. Εννοείται ότι στηρίζει την υποψηφιότητά μου και χαίρεται που η μαμά της, κάνει και κάτι άλλο πέρα από τα συνηθισμένα που κάνουν οι μαμάδες.
Η σκληρή αυτοδιοίκηση με την παλαιοκομματική της μορφή, πως συνδέεται και συνταξιδεύει με τον πολιτισμό και τη διαμόρφωση κουλτούρας;
Ο πολιτισμός και η πολιτική, είτε αφορούν στην κεντρική σκηνή, είτε στην Αυτοδιοίκηση, είναι έννοιες αλληλένδετες κι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους ή τουλάχιστον ,έτσι θα έπρεπε να είναι. Σκοπός και στόχος των διοικούντων θα όφειλε να είναι η δημιουργία πολιτών,με βαθιά γνώση, για το πως χτίζεται στέρεα η Δημοκρατία σε μία χώρα και η αποτελεσματική, μακρόπνοη αυτοδιοικητική δράση σε μία πόλη. Ο δημότης που θα κατανοήσει, ότι η διοργάνωση πολιτιστικών, αθλητικών, καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, η εκπαίδευση των παιδιών στη διατήρηση της καθαριότητας και την κουλτούρα της ανακύκλωσης, η ενίσχυση του εθελοντισμού, είναι πιο σημαντικά από το κλείσιμο μιας λακκούβας στο δρόμο του, μετά από χίλια παρακάλια στον αιρετό. Κι ότι ο αιρετός δεν ψηφίστηκε για να διεκπεραιώνει πελατειακές δοσοληψίες που μεταφράζονται ως εξής.”Σε εξυπηρετώ προσωπικά, συχνά κόντρα στο δημόσιο συμφέρον ή στο νόμο κι ως αντάλλαγμα, εξαγοράζω την ψήφο τη δική σου,των παιδιών σου, ενίοτε και των εγγονιών σου.” Έτσι θα καταπολεμηθεί ο λαϊκισμός που υποσκάπτει τα θεμέλια των κοινωνιών, έτσι αλλάζουν σιγά σιγά οι παρελθοντικές νοοτροπίες, έτσι προοδεύει ένας τόπος.
Γιατί με τον Παναγιώτη Σημανδηράκη; Τι σας έκανε να συμπλεύσετε πολιτικά;
Μα αν όχι με τον Παναγιώτη Σημανδηράκη τώρα, τότε με ποιόν και πότε? Η αλήθεια είναι ότι είχα αποφασίσει να μην εμπλακώ ενεργά αυτή τη φορά. Στα Χανιά, 30 χρόνια τώρα οι ίδιοι και οι ίδιοι. Ανακύκλωση προσώπων σε δεύτερο και τρίτο επίπεδο, ανακύκλωση πρακτικών, έλλειψη οράματος βασισμένου στην τεχνογνωσία του μέλλοντος και στις διαφορετικές ανάγκες που αυτό γεννά. Η πρόσκληση του Παναγιώτη, με κινητοποίησε ξανά. Συντάχθηκα δίπλα του συνειδητά, ξέροντας ότι θα δώσουμε τη μάχη των μαχών για τα Χανιά. Μία μάχη στην οποία δεν συγκρούονται φυσικά πρόσωπα, αλλά διαφορετικές αντιλήψεις. Δεν θα μπορούσα λοιπόν να λείπω από αυτή τη συλλογική προσπάθεια, της οποίας τα ποιοτικά χαρακτηριστικά αλλά και το έμψυχο δυναμικό, είναι πραγματικά κάτι πρωτόγνωρο για τα αυτοδιοικητικά των Χανίων, τουλάχιστον όπως τα ξέραμε τόσα χρόνια.
Στα Χανιά φέτος παρατηρεί κανείς, πολλές υποψηφιότητες με τις ίδιες ιδεολογικές καταβολές;
Οι κοινές ιδεολογικές καταβολές, δεν σηματοδοτούν κατ’ανάγκη και κοινές ιδεολογικές πορείες εν συνεχεία, ούτε κοινό αξιακό υπόβαθρο ή κοινή αντίληψη για το πως πρέπει να σχεδιαστεί ο βηματισμός ενός Δήμου που φιλοδοξεί να γίνει σύγχρονος, Ευρωπαϊκός, πρότυπος και ανθρωποκεντρικός. Τιμώ όλους τους υποψήφιους Δημάρχους. Θεωρώ ότι όλοι ανεξαιρέτως, στα χρόνια της πολιτικής κι αυτοδιοικητικής τους δράσης, έβαλαν ένα λιθαράκι για να γίνουν τα Χανιά καλύτερα! Όμως,η πορεία των ανθρώπων που ασχολούνται με τα κοινά, πρέπει να έχουν αρχή, μέση και τέλος, ιδίως όταν τα πράγματα αλλάζουν ραγδαία, όταν το μέλλον επελαύνει και αυτοί μένουν πιστοί στο παρελθόν, είτε συνειδητά, είτε γιατί δεν μπορούν και δεν έχουν τις γνώσεις να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα! Ο κόσμος αλλάζει, η 4η βιομηχανική επανάσταση είναι εν εξελίξει κι απαιτεί στο προσκήνιο των δημόσιων πραγμάτων, ανθρώπους που βρίσκονται στο ζενίθ των σωματικών, πνευματικών και γνωστικών τους ικανοτήτων! Θα ήταν ευχής έργο, αν οι άνθρωποι που διαχειρίστηκαν επί σειρά ετών εξουσία και ευθύνη, συναισθάνονταν το πότε πρέπει να κλείνει ένας κύκλος! Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα απόσυρση και σύνταξη! Μπορεί να σημαίνει ότι στέκονται αρωγοί στην προσπάθεια των νεώτερων και προσφέρουν την εμπειρία τους, πολύτιμο βοήθημα στη διαμόρφωση μιας αποτελεσματικής, νεωτερικής, σύγχρονης κι επιτυχημένης διάδοχης κατάστασης.
(*) Η Λία Ντερμανάκη γεννήθηκε στο Μόντρεαλ του Καναδά αλλά μεγάλωσε στα Χανιά όπου και ζει. Από πολύ μικρή ηλικία ασχολήθηκε με τον αθλητισμό, για να την κερδίσει τελικά ο στίβος. Ήταν αθλήτρια του Κύδωνα Χανίων με πολλές διακρίσεις στο ενεργητικό της. Το 1988 αποφοίτησε από το 2ο Γενικό Λύκειο Χανίων και εισήχθη στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του οποίου είναι πτυχιούχος. Εργάστηκε πολλά χρόνια ως ωρομίσθια εκπαιδευτικός ενώ σήμερα εργάζεται ως γυμνάστρια στα προγράμματα μαζικού αθλητισμού και σε γυμναστήρια. Συμμετέχει στα κοινά ως συνειδητοποιημένη πολίτης. Αρθρογραφεί σε ειδησεογραφικά site της πόλης και πρόσφατα κυκλοφόρησε η πρώτη της συγγραφική δουλειά «Ιστορίες που δεν ήθελαν να μεγαλώσουν». Ασχολείται με τα πολιτιστικά και τα καλλιτεχνικά δρώμενα και η μουσική και το τραγούδι ήταν πάντα η μεγάλη της αγάπη. Είναι παντρεμένη με τον Παναγιώτη Βυτινιώτη και μητέρα ενός κοριτσιού 13 ετών.