Επιστρεπτέα Προκαταβολή | «έξυπνο κούρεμα» στους πρώτους γύρους
Έτοιμο να δώσει βαθιά ανάσα στις επιχειρήσεις οι οποίες έλαβαν μέσω των τριών πρώτων κύκλων επιστρεπτέες ενισχύσεις ύψους 3 δισ. ευρώ εμφανίζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Η έννοια «κούρεμα» δεν βρίσκεται στο… λεξικό του υπουργείου Οικονομικών αλλά, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, εξετάζονται «έξυπνες παρεμβάσεις», οι οποίες θα οδηγούν -αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη- να επιστρέψουν στο τέλος της ημέρας μικρότερα ποσά από αυτά που θεωρούνταν δάνεια κατά το διάστημα λήψης των ενισχύσεων.
Οι αποφάσεις έχουν αρχίσει να σχηματοποιούνται στο υπουργείο Οικονομικών. Θα ανακοινωθούν όμως όταν φανεί φως στο τούνελ της πανδημίας -με τα σημερινά δεδομένα, στο διάστημα Μαρτίου-Απριλίου-, «την ώρα που θα λαμβάνονται οι αποφάσεις εάν θα συνεχιστεί η επιχειρηματική δραστηριότητα», προκειμένου υγιείς επιχειρήσεις οι οποίες επλήγησαν καταλυτικά από την πανδημία να σταθούν στα πόδια τους.
Οριζόντιες παρεμβάσεις αποκλείονται. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης δήλωσε (χθες στον ΣΚΑΪ) πως «για τις πρώτες επιστρεπτέες, εκεί που υπάρχει πρόβλημα θα αξιολογήσουμε εξατομικευμένα, κατά το δυνατόν, τι συμβαίνει στις επιχειρήσεις», προσθέτοντας σε άλλο σημείο της συνέντευξής του πως «επειδή οι πόροι είναι πεπερασμένοι, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν με πολλή προσοχή για να “φτουρήσουν”, όπως λέγαμε παλιά για το φαγητό, για να σωθούν αυτοί που κινδυνεύουν».
Τα στοιχεία τα οποία έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών δείχνουν πως από τις 750.000 εργαζόμενους σε καθεστώς αναστολής εργασίας, ένας στους δύο έχει το ίδιο ή και μεγαλύτερο εισόδημα σε σχέση με τα προ πανδημίας δεδομένα, εάν συνυπολογιστούν οι ενισχύσεις μέσω των μειωμένων ενοικίων και το γεγονός ότι εργάζονταν προηγουμένως με μειωμένο ωράριο.
Στο μέτωπο των επιχειρήσεων, όπως έδειξαν και τα στοιχεία τζίρου Δεκεμβρίου, όλες οι επιχειρήσεις δεν έχουν δεχθεί το ίδιο χτύπημα. Για σούπερ μάρκετ και φαρμακεία προφανώς δεν γίνεται λόγος. Στο κλειστό με κρατική εντολή λιανεμπόριο όμως η κρίση επίσης δεν είναι ομοιόμορφη. Για παράδειγμα, τον Δεκέμβριο, όταν η αγορά δοκίμασε το μοντέλο του click away, στοιχεία τα οποία παρέθεσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας (χθες στην ΕΡΤ) δείχνουν «μάζεμα» της πτώσης από το -59% στο -40% μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα, την ώρα που τα βιβλιοπωλεία τον Δεκέμβριο έτρεξαν με ταχύτητα +76% , καλλυντικά και αξεσουάρ είδαν τις πωλήσεις τους να αυξάνονται, αλλά ο κλάδος της ένδυσης συνέχισε να βρίσκεται σε καθεστώς ασφυκτικής πίεσης.
Οι λογαριασμοί του υπουργείου Οικονομικών δείχνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, πως στο σύνολο των νοικοκυριών ένα στα τρία έχει δεχθεί ουσιαστικό χτύπημα στα οικονομικά του από την πανδημία ενώ ένα παράλληλο στοιχείο που αξιολογείται είναι η αύξηση των καταθέσεων κατά περίπου 10% σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα.
Όλα τα παραπάνω δεδομένα θα αξιολογηθούν για τη λήψη και την ανακοίνωση των τελικών αποφάσεων, στο ερώτημα ποιοι και πόσα λιγότερα θα κληθούν να επιστρέψουν από τους τρεις πρώτους κύκλους επιστρεπτέας προκαταβολής, η σταδιακή εξόφληση των οποίων -ούτως ή άλλως- έχει ανακοινωθεί πως θα ξεκινήσει το 2022.