Ηλεκτρονικό τσιγάρο – Θαύμα ή απειλή; (Β’ μέρος)

Ας δούμε τα νέα καπνικά προϊόντα που εμφανίστηκαν στην αγορά την τελευταία πενταετία.

E-cigarette ή ηλεκτρονικό τσιγάρο

Αποτελείται από: την μπαταρία ιόντων λιθίου, το υγρό αναπλήρωσης και τον ατμοποιητή.

Υγρό αναπλήρωσης είναι το υγρό που περιέχεται στα ανταλλακτικά φίλτρα (cartridges) που τοποθετούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα και γενικότερα στα ηλεκτρονικά προϊόντα καπνίσματος.
Το υγρό αναπλήρωσης προσφέρεται σε φιαλίδια των 10ml, 30ml και 50ml.
Η χρήση υγρού αναπλήρωσης και μάλιστα κατευθείαν στον μηχανισμό ατμοποίησης (atomizer), πολλαπλασιάζει την ποσότητα του παραγόμενου ατμού.
Το υγρό περιέχει κυρίως προπυλενογλυκόλη (propylen glycol) σε ποσοστό μεγαλύτερο από 70%, μια ουσία που χρησιμοποιείται ευρύτατα σε τρόφιμα και καλλυντικά.
Πέρα από την προπυλενογλυκόλη το υπόλοιπο 30% των συστατικών που περιέχονται στο υγρό αναπλήρωσης είναι νερό, γλυκερίνη και τέλος άρωμα κατάλληλο για χρήση σε τρόφιμα το οποίο δημιουργεί τη γεύση.
Οι αρωματικές αυτές ουσίες που χρησιμοποιούνται είναι ίδιες με εκείνες που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική για να δώσουν συγκεκριμένες γεύσεις στα γλυκά και στα φαγητά και έχουν πιστοποίηση για χρήση σε τρόφιμα.
Επίσης μπορεί να περιέχει και νικοτίνη.

Οι διαφορές στη χρήση μεταξύ γλυκερίνης και προπυλενογλυκόλης, εστιάζονται στην πυκνότητα του υγρού, στην παραγωγή ατμού και στην αίσθηση “χτυπήματος”που δίνει ο ατμός στο λαιμό.
Ο καπνός-ατμός που παράγει το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν είναι προϊόν καύσης. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο λειτουργεί με επαναφορτιζόμενη μπαταρία και ο καπνός παράγεται σε ένα ειδικά διαμορφωμένο θάλαμο (αγγλικά: atomizer).
Η θερμοκρασία του καπνού που παράγεται είναι ίδια με αυτή του καπνού ενός κανονικού τσιγάρου (50-60 βαθμούς κελσίου).
Λόγω του ότι ο καπνός που παράγεται είναι στην ουσία ατμός, το ηλεκτρονικό τσιγάρο διαλύεται στον αέρα άμεσα και δε μυρίζει.
Τα ανταλλακτικά φίλτρα έχουν διάφορες γεύσεις συμπεριλαμβανομένων του καπνού, της σοκολάτας, του καφέ, του μήλου και της μέντας κ.α. Ένα φίλτρο του ηλεκτρονικού τσιγάρου είναι ισοδύναμο με περίπου 10 έως και 15 τσιγάρα και με μικρότερο κόστος.

Είναι ακίνδυνο και πόσο το ηλεκτρονικό τσιγάρο;

Ο εισπνεόμενος ατμός του ηλεκτρονικού τσιγάρου, σύμφωνα με νέα μελέτη, καταστρέφει κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, δυσκολεύοντας με τον τρόπο αυτό τους πνεύμονες να απαλλαγούν από δυνητικά επικίνδυνους μικροοργανισμούς και από τις λοιμώξεις.
Ευνοεί την πρόκληση φλεγμονής και παράλληλα καταστέλλει τη δράση των μακροφάγων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία παίζουν ζωτικό ρόλο για το καθάρισμα του οργανισμού από βακτήρια, σωματίδια σκόνης, αλλεργιογόνες ουσίες κ.α. Έτσι, μπορεί να πυροδοτήσει αργότερα στη ζωή παθήσεις όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)

Υπάρχουν αρκετές επιβλαβείς χημικές ουσίες και στο υγρό. Πρωτίστως, πρέπει να καταλάβουμε ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο παράγει αεροζόλ με τη θέρμανση ενός υγρού που περιέχει έναν διαλύτη.
Τόσο το υγρό, όσο και ο διαλύτης, μπορεί να προκαλέσουν ζημιά.
Επίσης, λόγω της θέρμανσης, εμπλέκονται και τα μέταλλα. Ένα από τα υγρά είναι η προπυλενογλυκόλη, η οποία όταν θερμανθεί, όπως γίνεται στην περίπτωση του ηλεκτρονικού τσιγάρου, μετατρέπεται σε προπυλενοξείδιο, ένα καρκινογόνο που ανήκει στην ομάδα 2Β.
Ένα άλλο υγρό είναι η ακρολεϊνη, η οποία ερεθίζει την άνω αναπνευστική οδό και αυξάνει την αντίσταση των αεραγωγών, προκαλώντας άσθμα.
Ένα από τα μέταλλα που χρησιμοποιούνται για να θερμάνουν το υγρό, είναι ο κασσίτερος, ο οποίος είναι κυτταροτοξικός για τα κύτταρα του πνεύμονα, δηλαδή τα σκοτώνει.
Κατά την καύση του υγρού παράγονται νανοσωματίδια ο αριθμός των οποίων και το μέγεθός τους εξαρτώνται από το υγρό.
Αυτά τα μεταλλικά νανοσωματίδια μπορούν να δημιουργήσουν εναποθέσεις στον πνεύμονα (κυψελιδικοί σάκοι), που προκαλούν τοξικότητα και επίσης μπορούν να εισχωρήσουν στην κυκλοφορία του αίματος.

Η γεύση που είναι από τα μεγαλύτερα εμπορικά ατού του ηλεκτρονικού τσιγάρου, μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνη.
“Υπάρχει μια τεράστια βιομηχανία που παράγει γεύσεις και μιλάμε για χημικά που είναι αρκετά ασφαλή όταν τρώγονται και εκτίθενται στην πεπτική οδό, αλλά με τους πνεύμονες τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά” λέει ο Δρ. Ρομπερτ Τζάκλερ, καθηγητής ωτορυνολαρυγγολογίας στοΠανεπιστήμια Στάνφορντ, “Γνωρίζουμε πως σε συγκεκριμένες βιομηχανικές συνθήκες όπου παράγτονται, είναι αρκετά επικίνδυνες αν εισπνευστούν”

Η νέα συσκευή υπόσχεται να είναι κάτι ανάμεσα σε προηγμένο ηλεκτρονικό τσιγάρο και fashion item. Λειτουργεί ως εξής: υπερσυμπιεσμένα φύλα καπνού εισάγονται εν είδη τσιγάρου, τυλιγμένα σε χαρτί, σε μία ειδική κυλινδρική συσκευή που μοιάζει με στυλό. Εκεί θερμαίνονται σε θερμοκρασία 300 βαθμών.

Από τη στιγμή που δεν γίνεται καύση καπνού, ο καπνιστής εισπνέει μεν νικοτίνη, αλλά όχι τις υπόλοιπες βλαβερές ουσίες όπως την πίσσα. Επιπλέον υπόσχονται οι εκπροσώποι του κλάδου, πως η θέρμανση στους 300 βαθμούς δεν αφήνει στάχτη ούτε δυσάρεστη οσμή παρά μόνο ελκύει ένα αερόλυμα που διαλύεται στην ατμόσφαιρα.

Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα που να επιβεβαιώνουν την ασφαλή χρήση τους.
Το ηλεκτρικά θερμαινόμενο τσιγάρο παράγει καπνό κι έτσι δε μπορεί να συμπεριληφθεί ως “smokeless product”

Τι συστήνει ο ΠΟΥ;

Όλα τα προϊόντα καπνού είναι επικίνδυνα. Ο καπνός είναι τοξικός και περιέχει καρκινογόνες ουσίες ακόμα και στη φυσική του μορφή.

Η φιλοσοφία των καπνοβιομηχανιών που προχώρησε στην παραγωγή των νέων αυτών τύπων τσιγάρου βασίζεται στη λογική του “δυνητικά μειωμένου κινδύνου” δηλ. παράγω ένα προϊόν που είναι λιγότερο βλαβερό στον άνθρωπο.

Το ερώτημα όμως είναι, και από φιλοσοφική και από ανθρώπινη πλευρά, ποιό ποσοστό μείωσης κινδύνου είναι αποδεκτό;

Από το τσιγάρο πεθαίνουν καθημερινά χιλιάδες άνθρωποι. Αν το νούμερο αυτό πέσει σε εκατοντάδες, θα είναι αποδεκτό; Τροφή για σκέψη!!!