Ο Φλεβάρης της πληγωμένης Ελλάδας
Στις 16 Φεβρουαρίου 1942, τις ημέρες που δεκάδες έπεφταν νεκροί από την πείνα στους δρόμους της Αθήνας, η ελληνική Αντίσταση, πρωτόλεια ακόμα, έκανε το μεγάλο βήμα προς την ιστορία.
Εκείνη την ημέρα που ανακοινώθηκε και η ίδρυση του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΕΛΑΣ).
Ουδείς γνώριζε τότε, ούτε μάλλον φανταζόταν την έκταση του φαινομένου. Η πολιτική πρωτοβουλία για ένοπλη αντιπαράθεση με τους κατακτητές αγκαλιάστηκε μαζικά από τον ελληνικό λαό της υπαίθρου που αναζητούσε τον τρόπο να προστατέψει, τη ζωή και το βιος του, από τη λεηλασία των κατακτητών και της δοσίλογης κυβέρνησης.
Χρειάστηκε ένας χρόνος περίπου για να αρχίσει το απίστευτο φαινόμενο της απελευθέρωσης του μεγαλύτερου μέρους της ηπειρωτικής χώρας από τον ίδιο το λαό της, στα μέσα του πολέμου, μέσα στη ναζιστική Νέα Ευρώπη.
Όλος ο κεντρικός όγκος που σχηματίζει τη ραχοκοκαλιά της Ελλάδας είναι εντελώς και εξ ολοκλήρου ανεξάρτητος από την επιρροή ή την επαφή με τις δυνάμεις κατοχής ή τη διοίκηση των Κουίσλινγκ στην Αθήνα.
Τα σύνορα ανατολικά και δυτικά είναι αόριστα και διαφέρουν από καιρό εις καιρό με τη δραστηριότητα των δυνάμεων του Άξονα. Αλλά σε κανονικές συνθήκες διατρέχουν σχεδόν παράλληλα τα σύνορα της θεσσαλικής πεδιάδας από τη μια πλευρά και των κύριων κοιλάδων της Ηπείρου από την άλλη.
Υπάρχουν, φυσικά, απομονωμένα κομμάτια απελευθερωμένων περιοχών σε όλη την Ελλάδα αλλά αυτό είναι το μεγαλύτερο συνεχές κομμάτι και ξεκινά αδιάσπαστο από τη νότια Σερβία μέχρι κάτω τα βουνά της Γκιώνας και του Παρνασσού. Μέσα σε αυτό είσαι σε πλήρη ασφάλεια. Μπορείς να ταξιδέψεις από τη Φλώρινα μέχρι τις παρυφές της Αθήνας με τίποτα άλλο από μια άδεια από το ΕΑΜ.
Αυτήν την περιγραφή της Ελεύθερης Ελλάδας έδινε τον Αύγουστο του 1943 σε μια έκθεσή του ο βρετανός ταγματάρχης DavidWallace προσθέτοντας: «Δεν είχα αντιληφθεί προτού πάω εκεί ο ίδιος πόσο μεγάλη είναι ή πόσο ελεύθερη».
Αυτή ήταν η Ελεύθερη Ελλάδα, όπου άνθησε η λαϊκή αυτοδιοίκηση και η λαϊκη δικαιοσύνη, ιδρύθηκαν σχολεία, ιατρεία, λαϊκές μορφές καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Στις Κορυσχάδες Ευρυτανίας συνήλθε την άνοιξη του 1944 το Εθνικό Συμβούλιο με εκπροσώπους από όλο το πολιτικό φάσμα, με εκλογικές διαδικασίες όπου για πρώτη φορά συμμετείχαν χωρίς περιορισμούς οι γυναίκες της χώρας.
Την ίδια στιγμή, οι πόλεις στέναζαν κάτω από την τρομοκρατία των Γερμανών κατακτητών και δυστυχώς των ελληνικών Ταγμάτων Ασφαλείας που είχαν συγκροτηθεί ακριβώς για να καταπολεμήσουν την Αντίσταση και να εξοικονομήσουν «πολύτιμο γερμανικό αίμα».
Όταν στην ύπαιθρο, ο ελληνικός λαός προστάτευε το μόχθο του, στις πόλεις ο μόχθος αυτός γινόταν αντικείμενο της πιο άγριας εκμετάλλευσης. Θηριώδεις περιουσίες δημιουργήθηκαν από όσους δεν είχαν ενδοιασμούς να εκμεταλλευτούν μέχρι θανάτου τους συμπολίτες τους, υπό την προστασία των Γερμανών. Δυο διαφορετικές Ελλάδες.
Και έναν άλλο Φλεβάρη, εκείνον του ’45, τις ίδιες μέρες περίπου, ο ΕΛΑΣ κατέθεσε τα όπλα του μετά από μια συμφωνία στη Βάρκιζα που δεν τηρήθηκε ποτέ. Ο λαός ζητούσε την τιμωρία των δοσιλόγων αλλά ήταν «πολλά τα λεφτά»που άλλαξαν χέρια, βαθύ το χάσμα. Θα ακολουθούσαν χρόνια πέτρινα…