Έλληνας γιατρός στη Δανία: «ο λόγος που πετάξαμε τις μάσκες» – τι πήγε λάθος στην Ελλάδα

Ο Γρηγόρης Εφραιμίδης ενδοκρινολόγος στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Rigshospitalet της Κοπεγχάγης. περιγράφει τη ζωή στη χώρα που κήρυξε πρώτη το τέλος της πανδημίας. H συνεννόηση κράτους-πολιτών και πού πάσχει η Ελλάδα κι έμεινε πίσω.

Μια συνηθισμένη μέρα στην Κοπεγχάγη σήμερα δεν διαφέρει σχεδόν σε τίποτα από μια αντίστοιχη του 2019. Εστιατόρια, μπαρ, κινηματογράφοι, χώροι εκδηλώσεων, γήπεδα, καταστήματα λειτουργούν ελεύθερα, όπως σε ολόκληρη τη Δανία. Κάθε δραστηριότητα επιτρέπεται χωρίς περιορισμούς στο ωράριο και στον αριθμό των ατόμων και χωρίς αυτοί να φορούν μάσκα. Ούτε σε κλειστούς χώρους με συνωστισμό, όπως μετρό, τραμ και λεωφορεία, ούτε καν στα νοσοκομεία.

«Στο νοσοκομείο μπαίνουμε χωρίς μάσκα, όπως και οι ασθενείς. Θα τη φορέσουμε και οι δύο μόνο την ώρα της εξέτασης», λέει στο iatronet.gr ο Γρηγόρης Εφραιμίδης, ενδοκρινολόγος στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Rigshospitalet της Κοπεγχάγης.

Ο γιατρός, που κατάγεται από τη Θεσσαλονίκη και εργάζεται τα τελευταία 8 χρόνια στη Δανία, εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο η σκανδιναβική χώρα κατάφερε να είναι πάντα ένα βήμα μπροστά από τις άλλες στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Περιγράφει τη ζωή μετά τον κορωνοϊό και εντοπίζει το «κλειδί» της εξέλιξης αυτής στη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και πολίτη, σε αντίθεση με την Ελλάδα. Ο ίδιος παρακολουθεί με ανησυχία τις χαμηλές επιδόσεις της δικής του χώρας. Υποστηρίζει πως το παιχνίδι χάθηκε εν πολλοίς στον χειρισμό του εμβολίου της AstraZeneca, που είχε ως αποτέλεσμα κατά τον ίδιο να «φουντώσει» το αντιεμβολιαστικό κίνημα.

Είχε ξανασυμβεί και τον Σεπτέμβριο

Η κυβέρνηση της Δανίας είχε κηρύξει το τέλος της πανδημίας και στις 10 Σεπτεμβρίου του 2021, αλλά αναγκάστηκε να επαναφέρει κάποια μέτρα περιορισμού στις αρχές Δεκεμβρίου, λόγω της εμφάνισης της άγνωστης τότε παραλλαγής Όμικρον. «Δεν ήξεραν αρχικά τι συμβαίνει με την Όμικρον. Γνώριζαν ότι είναι πιο μεταδοτική, αλλά ήταν άγνωστη η επικινδυνότητά της», σημειώνει.

Κάποια καταστήματα και χώροι ψυχαγωγίας έκλεισαν εκ νέου, όπως και τα σχολεία δύο εβδομάδες πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων, ενώ η επίδειξη πιστοποιητικού και η χρήση μάσκας ήταν ξανά προϋπόθεση για την πρόσβαση σε κλειστούς χώρους. Από τις πρώτες μέρες του 2022 τα μέτρα άρχισαν να αίρονται σταδιακά, όσο γίνονταν γνωστό από τις εγχώριες και διεθνείς μελέτες ότι η Όμικρον είναι λιγότερο νοσογόνος.

Η διείσδυση και ραγδαία εξάπλωση της ακόμη πιο μεταδοτικής υποπαραλλαγής Όμικρον 2 αύξησε περαιτέρω τη διασπορά στα υψηλότερα επίπεδα από την αρχή της πανδημίας. Αυτό ωστόσο δεν στάθηκε εμπόδιο για την πλήρη άρση των μέτρων και την επίσημη κήρυξη της λήξης της πανδημίας, την 1η Φεβρουαρίου. Η εξέλιξη θα δείξει αν αυτή η απόφαση θα δικαιωθεί ή αν θα αποδειχθεί πρόωρη και υψηλού ρίσκου.

Την περασμένη Πέμπτη η Δανία, με περίπου τον μισό πληθυσμό της Ελλάδας (5.800.000 κάτοικοι). κατέγραψε πάνω από 50.000 κρούσματα κορωνοϊού, δυόμισι φορές περισσότερα από τα 19.000 της χώρας μας. Στη χώρα σημειώθηκαν και 29 θάνατοι, που δεν μπορούν να θεωρηθούν μια καλή επίδοση αναλογικά με το μέγεθος της χώρας. Από την αρχή της πανδημίας έχουν καταγραφεί 3.977 θάνατοι από COVID-19, έναντι 24.507 της Ελλάδας. Οι θάνατοι ανά εκατομμύριο πληθυσμού είναι 683, έναντι 2.370 της χώρας μας. Οι νοσηλευόμενοι στις ΜΕΘ της Δανίας ήταν την Πέμπτη 33 στη Δανία και 516 στην Ελλάδα.

«Οι αρμόδιες αρχές ανακοίνωσαν ότι αυτή τη στιγμή στη Δανία κυριαρχεί η Όμικρον σε ποσοστό 100%, ανεξάρτητα από τον υπότυπο. Δεν υπάρχει Δέλτα καθόλου. Παρόλο που η Όμικρον φέρνει πάρα πολλά κρούσματα, οι μονάδες είναι άδειες. Υπάρχει μια αύξηση στους νοσηλευόμενους, αλλά όχι στις ΜΕΘ, γεγονός που οδήγησε στην κήρυξη του τέλους, σε συνδυασμό και με τα πολύ ψηλά ποσοστά εμβολιασμού», επισημαίνει ο κ. Εφραιμίδης.

Πιέστηκε μόνο στο πρώτο κύμα

Ο ίδιος διευκρινίζει ότι η σκανδιναβική χώρα δέχτηκε ουσιαστική πίεση από την πανδημία μόνο στο πρώτο της κύμα, το Μάρτιο του 2020, όταν η Ελλάδα ήταν σχεδόν στο απυρόβλητο. Ο ιός εισήλθε στη χώρα από τους Δανούς που επέστρεψαν από τις χειμερινές τους εξορμήσεις στην Ιταλία και στα χιονοδρομικά κέντρα της Ελβετίας. Τότε καταγράφηκε το peak της πίεσης στα νοσοκομεία και στις ΜΕΘ. Έκτοτε το σύστημα δεν ξαναπιέστηκε ποτέ σε μεγάλο βαθμό.

Τα περιοριστικά μέτρα αφορούσαν κυρίως την πρώτη περίοδο και εφαρμόστηκαν κλιμακωτά. Στην περίοδο του lockdown δεν υπήρχε απαγόρευση κυκλοφορίας, αλλά σύσταση για αποφυγή μη απαραίτητων μετακινήσεων, ενώ η χρήση μάσκας δεν επιβλήθηκε ποτέ σε εξωτερικούς χώρους.

«Η ειδοποιός διαφορά είναι η σχέση εμπιστοσύνης κράτους και πολίτη. Η πολιτεία παίρνει μέτρα λογικά και ζητάει από τον πολίτη να τα εφαρμόσει. Εκείνος, βλέποντας πως τα μέτρα είναι αποτελεσματικά, δείχνει εμπιστοσύνη και τα εφαρμόζει. Δεν υπήρξε κανένα αλαλούμ, ήξεις αφήξεις και μπρος πίσω, ή ο ένας να λέει αυτό και ο άλλος να λέει το άλλο», παρατηρεί ο Έλληνας γιατρός και προσθέτει πως για τους ίδιους λόγους πέτυχε και το εμβολιαστικό πρόγραμμα. «Έγινε πολύ καλή και στοχευμένη ενημέρωση. Υπήρξαν κάποιες ομάδες πληθυσμού οι οποίες δεν ήθελαν να εμβολιαστούν, κυρίως μετανάστες και χαμηλού μορφωτικού επιπέδου στρώματα. Καταφέρανε να πείσουν την πλειοψηφία και αυτών, χωρίς να τεθεί ποτέ θέμα υποχρεωτικότητας. Στους δρόμους είχαμε αφίσες που έλεγαν ‘κάντε το εμβόλιο, είναι εθελοντικό’. Διαφήμιζαν το εθελοντικό».

Τι πήγε λάθος στην Ελλάδα

Ο κ. Εφραιμίδης παρακολουθεί με ανησυχία τα ρεκόρ θανάτων που συνεχίζει να καταγράφει η χώρα του. Πέρα από τις εγγενείς αδυναμίες του συστήματος υγείας, που δεν συγκρίνεται σε οργάνωση με αυτό των σκανδιναβικών κρατών, υποστηρίζει πως στην Ελλάδα πολλές από τις αποφάσεις είχαν τον χαρακτήρα επικοινωνιακής διαχείρισης, με τη λογική –όπως λέει- του ‘έκανα κάτι’, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα. Εντοπίζει, δε, ένα από τα μεγαλύτερα λάθη στο εμβολιαστικό πρόγραμμα την διαχείριση του εμβολίου της AstraZeneca.

«Εκεί νομίζω χάθηκε το παιχνίδι. Η Δανία ήταν η πρώτη χώρα που είπε ότι κάτι συμβαίνει με αυτό το εμβόλιο και το πάγωσε. Την ώρα που η Δανία και άλλες χώρες έκαναν μια παύση για να δούνε τι γίνεται, στην Ελλάδα είπαν δεν πειράζει, θα συνεχίσουμε να το δίνουμε σε όλους», αναφέρει και συμπληρώνει: «Αυτό σε εκείνη τη φάση είχε λογική γιατί η Ελλάδα έβραζε και ήταν χίλιες φορές καλύτερο να εμβολιάσεις πολλούς και με Astra παίρνοντας το ρίσκο για κάποιες θρομβώσεις, από το να συνεχίσει να μεταδίδεται ο ιός ανεξέλεγκτα και να χάσεις πολλαπλάσιους. Όμως δεν έγινε σωστή επικοινωνία γιατί μετά από μερικές εβδομάδες βγήκαν και το έκοψαν. Κι εκεί χάθηκε η εμπιστοσύνη. Έλεγε ο κόσμος γιατί με πίεζες επί τόσο καιρό ότι δεν τρέχει τίποτα με το Astra και τώρα ξαφνικά το σταματάς; Δόθηκε λάθος το μήνυμα και αυτό νομίζω ήταν το σημείο που μεγάλωσε το αντιεμβολιαστικό κίνημα».

euro2day.gr