Χριστόψωμο | τι συμβολίζει και πώς το φτιάχνουμε
Χριστόψωμο λέγεται γενικά το ψωμί (καρβέλι) ή κουλούρα που οι Ελληνίδες νοικοκυρές έχουν παρασκευάσει 2-3 ημέρες προ των Χριστουγέννων, ειδικά για τη μεγάλη αυτή θρησκευτική γιορτή. Η μόνη διαφορά με τα άλλα συνήθη ψωμιά είναι ο πλούσιος του στολισμός με διάφορα κεντήματα (κεντίδια) ή «πλουμίδια» όπως ονομάζονται.
Ένα κεφαλαίο Β συμβολίζει το ζυγό του αλετριού (από την ιστορία της σποράς) ενώ άλλες παραστάσεις αλέτρι βόδια κλπ συμβολίζουν το αυτό. Στο άλλο μισό της επιφάνειας του Χριστόψωμου με «σωρό» ζύμης παρίσταται η «στοίβα» (οι θημωνιές), πλαισιωμένη με φύλλα αμπέλου και ελιάς, η προσδοκία, το όνειρο για το ερχόμενο Καλοκαίρι.
Αυτό το ψωμί αφιερώνεται στη Γέννηση του Χριστού που θα στέρξει να μεταβάλει τα «πλουμίδια» σε ευλογημένη πραγμάτωση. Αυτή είναι και η βάση της λατρευτικής ψυχολογίας από πανάρχαιους χρόνους της ελληνικής φυλής που βεβαίως έχει προσαρμοστεί στη νεότερη θρησκεία της.
Η ομάδα Live Kitchen μας αποκαλύπτει τα μυστικά για το τέλειο Χριστόψωμο.
Υλικά:
- 25 γρ. νωπή μαγιά
- 100 γρ. αλεύρι για τσουρέκι
- 1 κτσ ζάχαρη
- 110 γρ. νερό χλιαρό
- 400 γρ. αλεύρι για τσουρέκι
- 100 γρ. ζάχαρη
- 35 γρ. ελαιόλαδο
- 1,5 γρ. μαστίχα
- 1/8 κτγ γαρύφαλλο
- 1/4 κτγ αλάτι
- 150 γρ. χυμό πορτοκάλι χλιαρό
- 1/2 κτγ γλυκάνισο
- 2η Ζύμη για στολισμό
- 200 γρ. αλεύρι Γ.Ο.Χ
- 100 γρ. νερό
- 1 κτσ ζάχαρη
- 1 κτσ ελαιόλαδο
- 30 γρ. νερό + 1 κτγ μέλι
- 28 εκ.
Εκτέλεση:
Ξεκινάμε την συνταγή και σε ένα μπολ φτιάχνουμε αρχικά το προζύμι που θα χρησιμοποιήσουμε. Σπάμε την νωπή μαγιά και ρίχνουμε το χλιαρό νερό 1 κτσ ζάχαρη και το αλεύρι και ανακατεύουμε καλά. Θα έχουμε φτιάξει έναν χυλό.
Το σκεπάζουμε με μια μεμβράνη και κανουμε τον φούρνο στόφα . Ανοιγουμε στις αντιστάσεις τον φούρνο στους 100 c και μετράμε για 30-40 δευτερόλεπτα έπειτα τον κλείνουμε τελείως και αφού πίασουμε την σχάρα και δεν καίει βάζουμε το προζύμι εκεί να φουσκώσει. Μέχρι να φουσκώσει σε έναν πολυκόφτη βάζουμε να θρυμματίσουμε την μαστίχα μαί με όλα τα μπαχαρικά και την ζάχαρη.
Τα ρίχνουμε μέσα στο αλεύρι για τσουρέκι . Στον κάδο ενός μίξερ ρίχνουμε το ελαιόλαδο μαζί με τον χλιαρό χυμό πορτοκάλι και κοσκινίζουμε το αλεύρι με τα μπαχαρικά που ρίξαμε. Συνεχίζουμε και προσθέτουμε το προζύμι εφόσον έχει φουσκώσει και ζυμώνουμε γι 15 λεπτά σε χαμηλή ταχύτητα . Μόλις ζυμωθεί καλά το κλείνουμε το μίξερ και βγάζουμε την ζύμη. Την βάζουμε σε ένα μπολ και την σκεπάζουμε πολύ καλά με μεμβράνη. Κάνουμε τον φούρνο στόφα όπως και στο προζύμι και το βάζουμε να φουσκώσει για 1-2 ώρες.
Όσο φουσκώνει η ζύμη πάμε και φτιάχνουμε την 2η ζύμη για τον στολισμο και σε ένα μπολ ρίχνουμε το αλεύρι Γ.Ο.Χ την ζάχαρη το ελαιόλαδο και το νερό και ανακατεύουμε μέχρι να γίνει ζύμη. Αφού γίνει την τυλίγουμε με μια μεμβράνη και την αφήνουμε στην άκρη. Μετά από 2 ώρες παίρνουμε ένα Ταψί 28 εκ και αλείφουμε τον πάτο με λάδι και τοποθετούμε μια λαδόκολλα. Παίρνουμε και ανοίγουμε την ζύμη καλά σε όλο το ταψί.
Στολίζουμε με ότι σχέδιο θέλουμε από πάνω βάζοντας και ένα ολόκληρο καρύδι και την αφήνουμε να φουσκώσει για 1 ώρα. Μόλις φουσκώσει την ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στις αντιστάσεις για 30 λεπτά στους 200 c. Αφού ψηθεί την αφήνουμε για λίγο να κρυώσει και έπειτα την ξεφορμάρουμε πάνω σε μια σχάρα από την ανάποδη πλευρά για να μην έχει υδρατμούς. Αφού κρυώσει το κόβουμε με τα χέρια μας και η γεύση και τα αρώματα του ψωμιού αυτού είναι απερίγραπτα. Θα το φτιάχνετε κάθε χρόνο.