Ελληνοτουρκικά | παραμονή στόλου και Rafale στο Αιγαίο

Για μια κρίση τύπου Ιμίων με την Τουρκία ακόμη και μέσα στους καλοκαιρινούς μήνες προετοιμάζονται στην ελληνική κυβέρνηση, μετά το μπαράζ απειλητικών δηλώσεων από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τα «πρωτοπαλίκαρά» του, που εκβιάζουν την Ελλάδα να αποστρατιωτικοποιήσει τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.

Μετά τις αλλεπάλληλες τοποθετήσεις κορυφαίων υπουργών της τουρκικής κυβέρνησης όπως ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ο Χουλουσί Ακάρ, που διεμήνυσαν σε υψηλούς τόνους και χωρίς διπλωματικές διατυπώσεις ότι, αν η Αθήνα δεν προχωρήσει οικειοθελώς σε αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, τότε η Αγκυρα θα διεκδικήσει επισήμως την αλλαγή στο καθεστώς κυριαρχίας τους, δηλαδή θα επιχειρήσει να προσαρτήσει (!) τα νησιά, στην ελληνική κυβέρνηση προετοιμάζουν τα αμυντικά σχέδια ακόμη και για το πιο ακραίο σχέδιο τουρκικών διεκδικήσεων.

Tο πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η πιθανή κρίση, την οποία οι Τούρκοι δεν μπαίνουν καν στον κόπο να κρύψουν ότι προμαγειρεύουν, είναι προφανώς αδιευκρίνιστο. Η επιθετική ρητορική της Αγκυρας επικεντρώνεται στο Ανατολικό Αιγαίο, δηλαδή στα Δωδεκάνησα, τα οποία ο Ερντογάν και τα «εξαπτέρυγά» του λένε και ξαναλένε ότι θα πρέπει να αφοπλιστούν ερμηνεύοντας τη Συνθήκη της Λωζάννης όπως τους βολεύει, ενώ απωθούν τη… λεπτομέρεια ότι η πάνοπλη τουρκική στρατιά του Αιγαίου βρίσκεται αναπτυγμένη στα παράλια απέναντι από τα ελληνικά νησιά, σαν το αρπακτικό που περιμένει ένα λάθος από το θήραμά του.

«Η πιο ακραία εκδοχή των σεναρίων που εξετάζουμε είναι μια κρίση τύπου Ιμίων», λέει στο «ΘΕΜΑ» κυβερνητική πηγή με γνώση των πληροφοριών που υπάρχουν και της προετοιμασίας που γίνεται επί χάρτου διά παν ενδεχόμενο.

Σε αυτή την οριακή κατάσταση που το τουρκικό καθεστώς θα αποτολμούσε κατάληψη ελληνικού εδάφους, μιας βραχονησίδας για παράδειγμα, σκοπός του προέδρου της Τουρκίας θα ήταν να προβάλει στη διεθνή κοινότητα ότι η Αθήνα έχει στρατό σε περιοχή που δεν προβλέπεται από τη Συνθήκη της Λωζάννης και έτσι η Αγκυρα αναγκάστηκε, δήθεν, να προβεί σε αυτή την επιχείρηση για να υπερασπιστεί αυτά που ερμηνεύει αυθαίρετα ως δικαιώματά της.

«Στο ενδεχόμενο αυτό οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις θα αποσύρονταν μόλις η ελληνική κυβέρνηση πειθαναγκαζόταν να προσέλθει σε απευθείας διμερή διάλογο για τη δρομολόγηση του χρονοδιαγράμματος και της διαδικασίας αποστρατιωτικοποίησης των νησιών», προβλέπει ο συνομιλητής μας.

Δαβίδ και Γολιάθ

Στο μυαλό των συνεργατών του Ερντογάν, η σύγκριση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Ελλάδας με την Τουρκία θυμίζει Δαβίδ και Γολιάθ. «Μόνο αν συνειδητοποιήσουν ότι είμαστε έτοιμοι κι εμείς να κάνουμε κάτι απονενοημένο που θα ρεζιλέψει τον Γολιάθ θα μπορούσαν να ακυρώσουν τον σχεδιασμό τους», εκτιμά ο συνομιλητής μας και επιχειρηματολογεί ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας μοιάζει έτοιμος να κάνει τα πάντα προκειμένου να διατηρηθεί στην εξουσία. Το παρελθόν έχει διδάξει ότι πριν από μια στρατιωτική κρίση στο πεδίο οι Τούρκοι δημιουργούν υπόστρωμα κλιμακώνοντας προφορικά.

Αυτά που καταγράφονται τις τελευταίες εβδομάδες από την άλλη πλευρά του Αιγαίου συνιστούν μια άγαρμπη και απρόκλητη προσπάθεια δαιμονοποίησης της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας, όπως ακριβώς συμβαίνει στο πλαίσιο της προπαρασκευής για ένα τεχνητό επεισόδιο.

Η Αθήνα παρουσιάζεται ξεκάθαρα στην τουρκική κοινή γνώμη από στρατολάτρες πρόθυμους «εξτρεμιστές» στην υπηρεσία του Ερντογάν, είτε πρόκειται για απόστρατους, είτε για δημοσιογράφους, σαν να έχει καταλάβει με το «έτσι θέλω» δεκάδες νησιά στο Αιγαίο και έτσι πλατιές μάζες Τούρκων θεωρούν ότι πρέπει να διεκδικήσουν κάτι που υποτίθεται ότι είναι δικό τους.

Η εκτόξευση των ρητορικών απειλών από την πλευρά της Τουρκίας έχει θέσει τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις σε κατάσταση συναγερμού. Ειδικές ομάδες έμπειρων αξιωματικών και διπλωματών παρακολουθούν και καταγράφουν καθημερινά δηλώσεις, κινήσεις και τακτικές που ακολουθεί το Τουρκικό Ναυτικό και η Τουρκική Αεροπορία. Τα δεδομένα αξιολογούνται με τη συνδρομή και εξειδικευμένων στελεχών στη συλλογή και αποκρυπτογράφηση πληροφοριών, ακόμη και από ανοιχτές πηγές, δηλαδή από τις διακινούμενες και προσβάσιμες σε όλους μέσω του Διαδικτύου, και προωθούνται ιεραρχικά στην κορυφή της στρατιωτικής και διπλωματικής ηγεσίας, μέχρι το γραφείο του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. «Φροντίζουμε να κάνουμε οικονομία δυνάμεων και διασφαλίζουμε υψηλές διαθεσιμότητες», εξηγεί λακωνικά στο «ΘΕΜΑ» πρόσωπο με γνώση των λεπτομερειών από την αποκωδικοποίηση των κινήσεων της Αγκυρας.

Πιθανές αφορμές

Οι μεταναστευτικές ροές προς τα νησιά, το παίγνιο με τα ερευνητικά πλοία που θα μπορούσαν να ξεκινήσουν σεισμογραφικές εργασίες, ακόμη και η πιθανότητα για επακούμβηση μεταξύ σκαφών του Ελληνικού Λιμενικού ή της Τουρκικής Ακτοφυλακής θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια αφορμή από την οποία θα ξεδιπλωθεί ο επιθετικός σχεδιασμός της τουρκικής ηγεσίας.

«Το καλοκαίρι θα είναι ζόρικο», προβλέπει υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος και επισημαίνει ότι η μέθοδος της διεθνοποίησης των τουρκικών προκλήσεων ενοχλεί σφόδρα το καθεστώς Ερντογάν, όπως έδειξε η αντίδραση της Αγκυρας στην τοποθέτηση του Βερολίνου ότι είναι απαράδεκτη η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στα νησιά. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε κατηγορώντας τη γερμανική κυβέρνηση πως εξαπατήθηκε από την ελληνική «προπαγάνδα» και πέφτει στην… παγίδα της Αθήνας.

Ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ έκανε λόγο για παραβίαση (!) του εναέριου χώρου της γειτονικής χώρας από ελληνικά αεροσκάφη, υποστήριξε ότι η Αθήνα εξοπλίζει τα νησιά παραβιάζοντας τις Συνθήκες της Λωζάννης και των Παρισίων και ισχυρίστηκε ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που διεκδικεί μεγαλύτερο εναέριο χώρο από τα χωρικά της ύδατα, κάνοντας ειδική αναφορά στις πτήσεις τουρκικών αεροσκαφών στο Αιγαίο για τις οποίες είπε ότι είναι ανακριβές να χαρακτηρίζονται αυτές στη ζώνη των 6-10 μιλίων από τα νησιά ως «παραβίαση του ελληνικού εναέριου χώρου».

Γιατί αφιονίστηκαν οι Τούρκοι με τις πρόσφατες τοποθετήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης, του Βερολίνου και του Παρισιού; Διότι είναι άλλο να προσπαθείς να εξηγήσεις στους ξένους τα ελληνικά δίκαια στο θέμα του εθνικού εναέριου χώρου των 10 ναυτικών μιλίων επιχειρηματολογώντας για την υπονόμευσή τους από τις τουρκικές παραβιάσεις και άλλο να αναφέρεις απλά ότι τα τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη πετούν ακόμη και πάνω από τη Ρόδο ή τη Σάμο, όπως έπραξαν 42 φορές στις 27 Απριλίου.

«Η απληστία των Τούρκων έκανε πασιφανές αυτό που πασχίζουμε να εξηγήσουμε, η αγαρμποσύνη τους μας βοηθά να τους ξεμπροστιάσουμε», υπογραμμίζει ανώτατη κυβερνητική πηγή εξηγώντας ότι είναι πολύ πιο κατανοητό να μιλήσεις για τις υπερπτήσεις πάνω από τα κατοικημένα ελληνικά νησιά στα οποία οι ξένοι κάνουν διακοπές κι άλλο να πρέπει να τους αναλύσεις γιατί είναι παραβίαση η είσοδος τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών εντός της ζώνης των 6 ναυτικών μιλίων από τα νησιά και γιατί το εύρος του ελληνικού εναέριου χώρου όπως ορίστηκε το 1931 για σκοπούς αεροπλοΐας και αστυνόμευσης έχει διαφορά από την ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη των 6 ναυτικών μιλίων.

Η ομοβροντία δηλώσεων από ξένες κυβερνήσεις υπέρ της Ελλάδας έδειξε ότι η άτσαλη στρατηγική του Ερντογάν ανάγκασε μεγάλες χώρες να σταματήσουν να κάνουν τα στραβά μάτια μετατρέποντάς τους από Πόντιο Πιλάτο σε υποστηρικτή των θέσεων της Αθήνας.

Η κατάσταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις γίνεται καθημερινά και πιο περίπλοκη, λόγω της αδιαλλαξίας του Ερντογάν και της επιλογής του να περιορίσει τους διαύλους επικοινωνίας με την Αθήνα.

Η Αγκυρα ανακοίνωσε τη ματαίωση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας και ο Ερντογάν αναφώνησε «Μητσοτάκης γιοκ» ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θέλει να ξανασυναντηθεί κατ’ ιδίαν με τον Ελληνα πρωθυπουργό. Με την επιλογή του να δηλητηριάσει τον πυρήνα των διμερών σχέσεων, ο πρόεδρος της Τουρκίας διατηρεί ανοιχτό το ενδεχόμενο για περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης, με επόμενο πιθανό βήμα την πρόκληση, ίσως, μιας σκηνοθετημένης κρίσης.

Είναι μέσα στις προθέσεις του ένα ηθελημένο επεισόδιο με την Ελλάδα, ακόμη και μέσα στο καλοκαίρι.

Ο πρέσβης επί τιμή Γιώργος Σαββαΐδης εκτίμησε μιλώντας στο «ΘΕΜΑ» ότι κάτι τέτοιο δεν είναι πιθανό, μέχρι να υπάρξει η τελική ετυμηγορία του αμερικανικού Κογκρέσου στο τουρκικό αίτημα για παράδοση των 100 F-35 (πρόγραμμα στο οποίο συμμετείχε αρχικά η Αγκυρα, όμως η Ουάσινγκτον μπλόκαρε λόγω της αγοράς των ρωσικών αντιεροπορικών S-400) και στην αξίωση του Ερντογάν να αποκτήσει, εναλλακτικά, καινούρια μαχητικά αεροσκάφη F-16 με παράλληλη αναβάθμιση των σημερινών F-16 της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας. Με την εξουσιοδότηση από το τουρκικό συμβούλιο εθνικής ασφάλειας να εισβάλει στη Συρία για να δημιουργήσει -υποτίθεται- μια ζώνη ασφαλείας από την απειλή των Κούρδων, ο Ερντογάν θέλει να αναβαθμίσει τη χώρα του σε περιφερειακή δύναμη.

Όπως έπραξε στην περιοχή του Καυκάσου με τον πόλεμο του Αζερμπαϊτζάν εναντίον της Αρμενίας για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, το τουρκικό καθεστώς επιδιώκει να επεκτείνει τη λεγόμενη «buffer zone» γύρω από την τουρκική επικράτεια και στη Συρία.

Τι διαφορετικό άραγε δείχνει ο χάρτης της υποτιθέμενης «γαλάζιας πατρίδας» με το Αιγαίο χωρισμένο στη μέση υπό τουρκική κυριαρχία; «Η Τουρκία δεν είναι απλώς αναθεωρητική δύναμη, έχει ξεκάθαρες διεκδικήσεις», τονίζει ο πρέσβης Σαββαΐδης εξηγώντας τη στρατηγική της Αγκυρας για δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας, περιμετρικά από την επικράτεια της Τουρκίας και στην περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου εντός της οποίας θέλει να εγκλωβίσει αποστρατιωτικοποιημένα ελληνικά νησιά.

Ουδείς μπορεί να παραγνωρίσει ότι περίπου ίδια είναι η πολιτική που ασκεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν απέναντι στην Ουκρανία, το ήμισυ της επικράτειας της οποίας επιδιώκει να αφοπλίσει ή και να προσαρτήσει, όπως έπραξε με την Κριμαία, για να διασφαλίσει δήθεν την ασφάλεια των ρωσικών πληθυσμών.

Όλα αυτά που κάνει ο Ερντογάν δείχνουν στρατηγική. Δρομολογεί ένα-ένα τα βήματά του: από τον περιορισμό των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 6 ναυτικά μίλια, τη συρρίκνωση του ελληνικού εναέριου χώρου, την ελαχιστοποίηση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, τη δημιουργία της «Γαλάζιας Πατρίδας» δυτικά της Τουρκίας και μέχρι το μέσο του Αιγαίου με άξονα τον 25ο μεσημβρινό έως την απόπειρα αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών στο Ανατολικό Αιγαίο.

Σε ένα περιβάλλον που η νέα τάξη πραγμάτων είναι ακόμα υπό διαμόρφωση και μοιάζει σαν κινούμενη άμμος, η διπλωματία παραμένει το ισχυρότερο όπλο και η ψυχραιμία η μεγαλύτερη αρετή. Αλλά, η προετοιμασία σε όλα τα επίπεδα για οποιοδήποτε ενδεχόμενο είναι πλέον επιτακτική.

protothema.gr