Η άλλη ζωή, αυτή του ρεαλισμού και της θλίψης

Κάθε χρόνο, περίπου τρία εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν παγκοσμίως λόγω υποσιτισμού. Το Νότιο Σουδάν, η Αιθιοπία, η Υεμένη, η Νότια Ασία και η υποσαχάρια Αφρική αποτελούν χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα νεογνικής και παιδικής θνησιμότητας καθώς βρίσκονται σε άθλια επίπεδα φτώχειας που αποτελούν και το σημαντικότερο αίτιο του λιμού. Σύμφωνα, με πρόσφατα στοιχεία της Unicef (2018), υπολογίζεται ότι 6,3 εκατομμύρια παιδιά κάτω τον 15 ετών πέθαναν το 2017. Ειδικά, στην υποσαχάρια Αφρική ένα στα 13 παιδιά πεθαίνουν πριν κλείσουν τα πέντε έτη της ηλικίας τους. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των θανάτων (5,4 εκατομμύρια), συμβαίνει στα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής των παιδιών, ενώ τα νεογνά αντιπροσωπεύουν το ήμισυ των θανάτων.

«Εάν δεν ληφθεί επείγουσα δράση, προβλέπεται ότι 56 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών, θα πεθάνουν από σήμερα μέχρι το 2030 και τα μισά από αυτά θα είναι νεογέννητα», όπως δήλωσε ο Laurence Chandy, Διευθυντής Δεδομένων, Έρευνας και Πολιτικής της UNICEF.

Η πείνα που πλήττει τα παιδιά έχει δραματικές επιπτώσεις στην υγεία τους, καθώς αυξάνεται η τρωτότητα σε ασθένειες. Τα παιδιά έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να αρρωστήσουν από διάρροια, ελονοσία ή πνευμονία καθώς ελάχιστο μέρος του πληθυσμού έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό, εγκαταστάσεις και συνθήκες υγιεινής και ιατρική περίθαλψη.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ήμισυ των θανάτων παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών που λαμβάνουν χώρα ετησίως μπορούν να αποδοθούν άμεσα ή έμμεσα στον υποσιτισμό.

Επίσης, οι υποσιτισμένες γυναίκες που μένουν έγκυες έχουν αυξημένες πιθανότητες να πεθάνουν στην γέννα αλλά και αν γεννήσουν τα παιδιά τους, είναι ήδη υποσιτισμένα με σοβαρά προβλήματα για την υγεία τους.

Ορισμένοι από τους βασικούς λόγους που σχετίζονται με την παγκόσμια φτώχεια είναι οι ανισότητες εντός των χωρών που εξακολουθούν να υφίστανται. Τα πιο ευπρόσβλητα και ευπαθή άτομα που αντιμετωπίζουν χρόνια πείνα και υποσιτισμό ζουν κυρίως σε αγροτικές περιοχές. Συγκεκριμένα, το ποσοστό θνησιμότητας σε παιδιά κάτω των πέντε ετών στις αγροτικές περιοχές είναι κατά μέσο όρο 50% υψηλότερο από ότι στα παιδιά των αστικών περιοχών. Πολλές φτώχειες οικογένειες βρίσκονται σε αγροτικές περιοχές οπού η καλλιεργήσιμη γη σπανίζει, η γεωργική παραγωγικότητα είναι μικρή και οι ξηρασίες ή οι πλημμύρες είναι συχνές, με αποτέλεσμα να μειώνεται η διαθεσιμότητα των τροφίμων.

Επίσης, τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες με χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο είναι πιο πιθανό να πεθάνουν πριν κλείσουν την ηλικία των πέντε ετών, σε αντίθεση με εκείνα που γεννιούνται από μητέρες υψηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο (δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια εκπαίδευση).

Επιπλέον, σε περιοχές με πολιτικές αναταραχές, εμφύλιους σπαραγμούς και ένοπλες συρράξεις εντοπίζονται σε μεγάλο βαθμό αυξημένα επίπεδα φτώχειας.

Ο υποσιτισμός – η συνέπεια αλλά και η αιτία της φτώχειας, αποτελεί επίμονη απειλή και τεράστιο κίνδυνο για την υγεία, διότι επηρεάζει σημαντικά όχι μόνο τα παιδιά αλλά μέσω αυτών και τις μελλοντικές γενιές. Ενώ έχουν γίνει συντονισμένες προσπάθειες των Διεθνών Οργανισμών για να ξεφύγουν τα παιδιά από την φτώχεια, τα τελευταία τρία χρόνια η πείνα αυξάνεται. Δυστυχώς, αυτή η σκοτεινή πλευρά του παγκόσμιου πολιτισμού θα συνεχίσει να μας απασχολεί και στο ορατό μέλλον, εάν δεν καταπολεμηθούν η ανισότητα και η κοινωνική αδικία αλλά και εάν η αλληλεγγύη, η έμπρακτη φιλανθρωπία, η συλλογικότητα δεν γίνουν βασικά θεμέλια της ανθρώπινης κοινωνίας.