ΚΚΕ | Η Παιδεία στην Κίσαμο και η σχολική στέγη
Οι αγώνες που αναπτύχθηκαν στην Κίσσαμο όλα τα προηγούμενα χρόνια, κυρίως από το μαθητικό κίνημα, με την συμπαράσταση και των συλλόγων γονέων και κηδεμόνων, για ζητήματα υποδομών και ελλείψεων στα σχολεία, συνδυαζόμενοι και με πλευρές του περιεχομένου των σπουδών ήταν η αφορμή για να μπει στο τραπέζι η ανάγκη σύγχρονου συγκροτήματος λυκείων. Ο χρόνος ήρθε να δικαιώσει αυτά που ζήταγαν οι μαθητές και οι γονιοί, ότι δηλαδή, η παραμέληση της συντήρησης των σχολικών κτηρίων τα είχε καταστήσει επικίνδυνα για την ασφάλεια τους, ότι δεν είχαν αντισεισμική προστασία, όπως και πολλά άλλα σχολεία, (50% πανελλαδικά) και δημόσια κτήριαστην πόλη μας, και η επιβεβαίωση ήρθε με τον σεισμό του Νοέμβρη του 2019.
Έκτοτε έχει ξεκινήσει ένα παιχνίδι για γερά νεύρα στις πλάτες πρώτα και κύρια των μαθητών, των οικογενειών τους και των εκπαιδευτικών και σε όλη την κοινωνία της περιοχής μας κατά δεύτερο λόγο.
Αυτό που κατά την γνώμη μου θα πρέπει να καταλάβει ό καθένας από εμάς και σε ένα βαθμό, κάποιοι το καταλαβαίνουν, είναι ότι όταν δεν υπάρχει πολιτική βούληση, ούτε από αυτήν αλλά ούτε και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, ούτε από τις τοπικές διοικήσεις πρώτου και δευτέρου βαθμού, τότε το θέμα της δημόσιας και δωρεάν παιδείας και η κατασκευή σχολικής στέγης, θα σέρνεται όπως η χελώνα στο λιβάδι, και το αποτέλεσμα ούτε δημόσια θα είναι ούτε και δωρεάν η παιδεία στο τόπο μας. Γιατί τα όταν το καλοκαίρι του 2019 πτώχευσε ο τουριστικός κολοσσός της «THOMAS COOK» σε δύο μόλις μέρες βρέθηκαν 100 εκατομμύρια ευρώ για να επιδοτηθούν οι μεγαλοξενοδόχοι και να πέσουν στα μαλακά οι επιπτώσεις από την χρεωκοπία της.
Χρήματα που δόθηκαν από την περιφέρεια Κρήτης τα οποία, όμως, είναι χρήματα που ανήκουν στους εργαζόμενους που υποφέρουν από την άδικη φορολογία και αντί να βλέπουν να χτίζονται σχολεία, νοσοκομεία, ασφαλείς δρόμοι, αντιπλημμυρικά και αντισεισμικά έργα τα βλέπουν να πηγαίνουν σε αυτούς που στα κάτεργα τους δουλεύουν με μισθούς πείνας και εξαντλητικά ωράρια οι σύγχρονοι σκλάβοι. Είναι χρήματα που δεν δόθηκαν για να γίνουν στην ώρα τους οι απαραίτητοι ψεκασμοί για την δακοκτονία, ούτε για να προσληφθεί το απαραίτητο μόνιμο προσωπικό που χρειάζεται η περιοχή, με τα γνωστά αποτελέσματα.
Και ενώ συμβαίνουν αυτά δίνονται προθεσμίες και υποσχέσεις για το νέο σχολείο, διεκδικούν την πατρότητα του, όταν κάποτε κτιστεί, πολλοί μνηστήρες, φάνηκαν ήδη οι πρώτες αδυναμίες για την μη κάλυψη όλων των αναγκών, ειδικά στο ΕΠΑΛ, τόσο για την προσωρινή , θα είναι άραγε;;;;, όσο και για την μόνιμη και μεν στην προσωρινή θα βοηθήσει η ιδιωτική πρωτοβουλία στα πλαίσια της κοινωνικής ευθύνης, «ο ελεήμων χορηγός», αφού πρώτα θα έχει γεμίσει τα βουνά μας με ανεμογεννήτριες, όσο για την μόνιμη λύση………
Η μόνη απάντηση που θα πρέπει να δοθεί είναι η απαίτηση για πραγματικά γρήγορους ρυθμούς όπως ξέρουν να κάνουν όταν παζαρεύουν τα συμφέροντα τους. Όμως επειδή εδώ είναι τα δικά μας συμφέροντα αυτό πρέπει να το δώσουμε να το καταλάβουν.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα δούμε τι ακριβώς θα γίνει και επειδή το νέο σχολείο θα μπει στις κουβέντες μας μερικές σκέψεις για το πως θα πρέπει να είναι.
Το γνωστικό περιεχόμενο ενός σύγχρονου σχολείου πρέπει να περιλαμβάνει:• Την κατάκτηση της μητρικής γλώσσας όχι απλά σαν μέσο επικοινωνίας αλλά σαν όργανο σκέψης και συνειδητής συλλογικής εργασίας.• Την εκμάθηση και πιστοποίηση τουλάχιστον μιας ξένης γλώσσας και τη δυνατότητα μετά από κάποια ηλικία και δεύτερης, όχι σε ένα στοιχειώδες επικοινωνιακό – χρηστικό επίπεδο αλλά σαν όργανο δημιουργικής επαφής με τον πολιτισμό άλλων λαών και διαμόρφωσης ευρύτερης αντίληψης για τον κόσμο.• Την κατάκτηση μαθηματικής σκέψης, της ικανότητας μέσα από την κωδικοποίηση, την ταξινόμηση, την αφαιρετική σκέψη να προσεγγίζουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια και να κατανοούμε τον κόσμο.• Τη γνώση της φύσης μέσα από τους νόμους που διέπουν την κίνηση της ύλης, την κατανόηση του ανθρώπου ως βιολογικού και κοινωνικού όντος και τη διαμόρφωση αντικειμενικής αντίληψης για τη σχέση του με τη φύση.• Τη γνώση της κοινωνίας μέσα από τους νόμους της κοινωνικής εξέλιξης που επιτρέπουν στον άνθρωπο να γίνεται συνειδητό υποκείμενο της ιστορίας και του πολιτισμού και όχι έρμαιο της τύχης και των κάθε φορά ισχυρών.• Την αισθητική αγωγή σαν αναγκαία προϋπόθεση για την ψυχική καλλιέργεια και την ανάπτυξη του συναισθηματικού κόσμου του νέου ανθρώπου.• Τη φυσική αγωγή για την εξασφάλιση της υγείας και την καλλιέργεια όχι μόνο των σωματικών αλλά και των κοινωνικών αρετών των νέων μέσα από τη συλλογική φυσική άσκηση και δραστηριότητα.• Η γνωστική διαδικασία, η αισθητική και φυσική αγωγή, γενικά το περιεχόμενο και η λειτουργία του σχολείου, πρέπει να καθιστούν πιο ενδιαφέρουσα και πιο ευχάριστη την παιδική και εφηβική ζωή. Να εξασφαλίζουν στο παιδί το παιχνίδι, να βοηθούν τον έφηβο να οργανώσει τον ελεύθερο χρόνο του, να εμπλουτίζουν τις νεανικές δραστηριότητες τόσο κατά τη διάρκεια του προγράμματος όσο και μετά, με την αξιοποίηση του σχολικού χώρου και τη συμβολή της σχολικής κοινότητας στην κοινωνικοπολιτική ζωή του τόπου. Αν θέλουμε ν’ αγαπήσουν το σχολείο τα παιδιά και οι έφηβοι, πρέπει το σχολείο να είναι ελκυστικό.
Έτσι το σχολικό πρόγραμμα μαζί με το πνεύμα καλλιεργεί και το σώμα, μαζί με τη γνώση οργανώνει το συναισθηματικό κόσμο των μαθητών και την κοινωνική τους ζωή, αναπτύσσοντας την αισθητική και φυσική αγωγή, την κοινωνική δράση.
Επιδιώκει την αρμονική διαμόρφωση του ανθρώπου και γενικότερα συμβάλλει, ώστε η ανθρώπινη προσωπικότητα να βρίσκει την ισόρροπη ανάπτυξή της. Τα χαρακτηριστικά αυτής της ισορρόπησης είναι, από τη μια, η αρμονική ανάπτυξη της προσωπικότητας και από την άλλη η αρμονική σχέση με το κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον. Έτσι, το σχολείο ασκεί όσο μπορεί περισσότερο κι από κοινού όλες τις λειτουργίες του ανθρώπου.
Αρμονική διαπαιδαγώγηση σημαίνει ότι αναπτύσσονται αρμονικά όλες οι διαστάσεις της ανθρώπινης οντότητας, η γνωστική, η συναισθηματική, η βουλητική, η φυσική.
Νόηση, όμως, συναίσθημα και βούληση εκφράζονται ενιαία κι αξεδιάλυτα στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Η βούληση είναι το πέρασμα από το συναίσθημα και τη σκέψη στην ενέργεια. Η γνώση ξεκινά από την επαφή με τα ίδια τα πράγματα και στην πρακτική δραστηριότητα του ανθρώπου επαληθεύεται. Οι νέοι άνθρωποι πρέπει να αναγνωρίζουν μέσα στην πράξη τη θεωρητική γνώση και, αντίστροφα, μέσα από τη θεωρητική γνώση να μπορούν να ερμηνεύσουν την πράξη.
Για την σχολική στέγη που έχουμε ανάγκη.
Όσο σημαντικό είναι το περιεχόμενο των σπουδών σε Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, άλλο τόσο σημαντικός είναι ο χώρος και ο τρόπος με τον οποίο αυτό το περιεχόμενο δίνεται στον μαθητή.
Ας σκεφτούμε πως ένα παιδί, από τα 6 του χρόνια μέχρι τα 18 του, βρίσκεται καθημερινά επί 6 τουλάχιστον ώρες σε ένα χώρο μέσα στον οποίο θα πρέπει να μάθει να σκέφτεται, να επικοινωνεί μέσω της γλώσσας με τους γύρω του, να αντιλαμβάνεται την αντικειμενική πραγματικότητα με τους νόμους που τη διέπουν, να αθλείται, να ψυχαγωγείται και όποια άλλη δραστηριότητα είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς του.
Προφανώς, η διαμόρφωση αυτού του χώρου, του δημόσιου σχολείου, παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στο να αισθανθεί αυτόν τον χώρο δικό του, να τον αγαπήσει, να μάθει να τον φροντίζει και να τον διατηρεί όμορφο. Η διαδικασία αυτή, θα μπορούσε κανείς να πει, μοιάζει με τη διαμόρφωση του παιδικού δωματίου από τους γονείς του παιδιού, όπου το κύρια χαρακτηριστικά είναι συνήθως η αγάπη και η ασφάλεια, η προσπάθεια για ποικιλία παραστάσεων στο βαθμό του δυνατού που εκφράζει τις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας, το μορφωτικό και πολιτιστικό επίπεδο, έτσι ώστε το παιδί να μπορέσει να κάνει τα βήματα που θα το φέρουν στην ενήλικη ζωή.
Το ίδιο ισχύει και για το σχολείο. Το αίσθημα που δημιουργεί στο παιδί από την Α’ Δημοτικού μέχρι την Γ’ Λυκείου το σχολείο του, είναι αποφασιστικής σημασίας για την προσέγγισή του απέναντι στη γνώση που θα του παρέχεται σε αυτό. Ενα σχολείο που δημιουργεί θετικά συναισθήματα στο παιδί θα το προδιαθέτει θετικά και για τη διαδικασία της μάθησης, και ένα σχολείο που δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα θα το απομακρύνει από αυτή.
Το σχολείο των αναγκών μας, επομένως, δεν είναι μόνο αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα αλλά και αυτό που έχουμε τη δυνατότητα να κατασκευάσουμε.
Το σύγχρονο σχολείο πρέπει να περιλαμβάνει όλους τους απαραίτητους χώρους για τη διαδικασία της μάθησης.
Και πρώτα – πρώτα οι αίθουσες διδασκαλίας. Αυτές πρέπει να είναι ευάερες, ευήλιες και φωτεινές,πράγμα που σημαίνει για 20άρια τμήματα πως πρέπει να έχουν εμβαδόν τουλάχιστον ίσο με 30 τ.μ. Πρέπει να έχουν φυσικό φωτισμό και φυσικό αερισμό. Οι τάξεις πρέπει να είναι εύκολα προσβάσιμες και με τους κατάλληλους διαδρόμους και κλιμακοστάσια προσπέλασης, έτσι ώστε να μη δημιουργείται συνωστισμός κατά την είσοδο και την έξοδο από αυτές. Στους διαδρόμους ή μέσα στην ίδια την τάξη θα πρέπει να υπάρχουν προσωπικά ντουλαπάκια για κάθε μαθητή. Θα πρέπει οι αίθουσες να είναι εφοδιασμένες με κουρτίνες από χοντρό ύφασμα ώστε να προσφέρουν συσκότιση όταν είναι απαραίτητο στο μάθημα, να έχουν εγκατάσταση για πρόσβαση στο διαδίκτυο, καθώς επίσης προτζέκτορα προβολής και Η/Υ. Θα πρέπει να έχουν επαρκή τεχνητό φωτισμό για τις μέρες που έχει συννεφιά, να είναι καθαρές και βαμμένες με απαλά χρώματα που βοηθούν στη συγκέντρωση στο μάθημα.
Θα πρέπει να υπάρχει 1 τουαλέτα για κάθε 10 μαθητές, ο δε χώρος τους να είναι εσωτερικός, να μη χρειάζεται δηλαδή οι μαθητές να βγαίνουν στο προαύλιο για να τις επισκεφθούν. Οι τουαλέτες πρέπει να είναι καθαρές σε όλη τη διάρκεια του σχολικού ωραρίου, τόσο για λειτουργικούς όσο και για λόγους υγιεινής. Θα πρέπει να έχουν και αυτέςφυσικό φωτισμό και αερισμό
Τα εργαστήρια θα πρέπει και αυτά να πληρούν τις προδιαγραφές των αιθουσών διδασκαλίας αλλά και να είναι εφοδιασμένα με όλα τα απαραίτητα όργανα και πάγκους, για τη διεξαγωγή των πειραμάτων από τους ίδιους τους μαθητές ανά ζεύγη και με την εποπτεία του εκπαιδευτικού προσωπικού.
Στο εργαστήριο πληροφορικής πρέπει να υπάρχει διαθέσιμος αριθμός ηλεκτρονικών υπολογιστών, ένας για κάθε μαθητή. Αυτοί οι Η/Υ πρέπει να αντικαθίστανται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, παρακολουθώντας τις εξελίξεις στον κλάδο. Τέλος, το εργαστήριο τεχνολογίας θα πρέπει να είναι εφοδιασμένο με όλα τα απαραίτητα υλικά για τη δημιουργία κατασκευών από τον μαθητή.
Σε κάθε σχολείο πρέπει να υπάρχει αίθουσα παροχής πρώτων βοηθειών, κατάλληλα εξοπλισμένη τόσο σε υλικά – φάρμακα – όργανα όσο και με προσωπικό. Τέλος, σημαντικό χώρο για κάθε μαθητή πρέπει να αποτελεί η δανειστική βιβλιοθήκη του σχολείου, με διαθέσιμο χώρο διαβάσματος και προσωπικό.
Σε ένα σύγχρονο σχολείο, απαραίτητα πρέπει να υπάρχουν χώροι για μαθητές με κινητικά προβλήματα. Κυρίως μιλάμε για παιδιά που έχουν κάποια μόνιμη αναπηρία και είναι αναγκασμένα να κινούνται με καροτσάκι, αλλά σε αυτήν την κατηγορία εμπίπτουν και παιδιά που εξαιτίας κάποιου ατυχήματος (σπάσιμο, διάστρεμμα κ.λπ.) είναι αναγκασμένα να χρησιμοποιούν πατερίτσες.
Τα παιδιά με κινητικά προβλήματα θα πρέπει να μπορούν να μετακινηθούν σε όλους τους χώρους του σύγχρονου σχολείου, όπως και οι υπόλοιποι συμμαθητές τους. Γι’ αυτόν το λόγο, θα πρέπει να υπάρχουν ράμπες πρόσβασης με κατάλληλα διαμορφωμένη κλίση έως 5% και κάγκελα ασφαλείας σε κάθε τέτοιο χώρο, όπως είναι η είσοδος και η έξοδος από το σχολείο, η προσπέλαση στον αύλειο χώρο, στην τραπεζαρία και στη βιβλιοθήκη του σχολείου, στο γυμναστήριο και στην αίθουσα εκδηλώσεων, στην τουαλέτα ΑμεΑ και στους χώρους των εκπαιδευτικών και της διεύθυνσης του σχολείου.
Στο βαθμό που το σχολείο αναπτύσσεται σε περισσότερους του ενός ορόφου, θα πρέπει να υπάρχει δυνατότητα προσπέλασης σε αυτούς, μέσω κατάλληλων διαστάσεων ανελκυστήρα, ή προστατευμένου εξωτερικού αναβατορίου. Σε κάθε όροφο θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον μία αίθουσα διδασκαλίας με αυξημένες διαστάσεις θύρας, έτσι ώστε να διέρχεται με ασφάλεια το καροτσάκι.
Τέλος, σε κάθε σχολείο θα πρέπει να υπάρχει κατάλληλα διαμορφωμένη τουαλέτα για ΑμεΑ, με διαστάσεις τέτοιες που να διευκολύνουν τη μετάβαση του παιδιού σε αυτή και τη λειτουργία της.
Στο σχολείο των δυνατοτήτων και των αναγκών μας, πρέπει να παρέχονται όλες οι δυνατότητες στον εκπαιδευτικό προκειμένου αυτός να μπορεί να κάνει το μάθημά του απρόσκοπτα και με συνέπεια.
Στο σχολείο θα πρέπει επίσης να υπάρχει ο χώρος της Διεύθυνσης και ο χώρος της Γραμματείας, όπου ο γραμματέας του σχολείου θα ασχολείται με τη γραφειοκρατική δουλειά.
Το σημερινό σχολείο θα περιλαμβάνει αίθουσα του Συλλόγου Γονέων, εφοδιασμένη με τηλέφωνο, Η/Υ και διαδίκτυο. Σε αυτήν θα γίνονται οι συνεδριάσεις του ΔΣ του Συλλόγου και θα είναι ανοιχτή για κάθε γονέα που θέλει να θέσει ένα ζήτημα στον Σύλλογο.
Η αξιοποίηση της πληροφορικής είναι βασικό συστατικό στοιχείο του σχολείου των αναγκών μας. Κάθε σχολείο πρέπει να έχει ιστοσελίδα, στην οποία θα αναρτώνται οι δραστηριότητές του. Αυτές θα αφορούν εκπαιδευτικά θέματα, όπως το ωριαίο πρόγραμμα των μαθημάτων με τους εκπαιδευτικούς που θα το υλοποιούν, η διδαχθείσα ύλη σε κάθε μάθημα, οι ασκήσεις και οι λύσεις τους σε κάθε μάθημα και κάθε διαγώνισμα, το πρόγραμμα των εξετάσεων και η εξεταστέα ύλη κ.λπ. Θα αφορούν επίσης μαθητικά θέματα, όπως η διοργάνωση εκδηλώσεων από το 15μελές και τις ομάδες (πολιτιστικές – αθλητικές) του σχολείου, αλλά και θέματα των γονέων που θα βάζει ο Σύλλογος. Στην ιστοσελίδα θα μπορούν να δημοσιεύονται άρθρα από τους εκπαιδευτικούς – μαθητές – γονείς για ζητήματα του σχολείου ή γενικότερα.
Σε ένα σύγχρονο σχολείο θα έχει ξεχωριστό ρόλο ο αύλειος χώρος του, μιας και η χώρα μας έχει ήλιο τον περισσότερο χρόνο του έτους. Θα έχει αρκετά καθίσματα – παγκάκια για να κάθεται όποιος θέλει, ειδικά διαμορφωμένους χώρους για σκίαση, χώρους συζητήσεων, και δεν θα έχει μπασκέτες ή φιλέ βόλεϊ, μιας και αυτά θα βρίσκονται στο κλειστό γυμναστήριο του σχολείου. Θα έχει επίσης χώρους πρασίνου, με δέντρα και φυτά από την ελληνική χλωρίδα.
Όπου είναι δυνατόν, θα μπορεί να διαμορφωθεί υπαίθριο θέατρο με κυκλικές περιμετρικές κερκίδες, όπου θα μπορούν να παρουσιάζονται θεατρικές παραστάσεις.
Ο αντικειμενικός σκοπός του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής θα πρέπει να καλύπτει όλο το φάσμα της σωματικής και της ψυχικής υγείας του μαθητή, ώστε να δημιουργεί κινητικά και κοινωνικά δραστήρια άτομα.
Βασικό στοιχείο του σχολείου που προτείνουμε θα είναι το κλειστό γυμναστήριο. Εκεί θα μπορούν να γίνονται τόσο το μάθημα της Γυμναστικής όσο και οι προπονήσεις – αγώνες των ομάδων μπάσκετ – βόλεϊ – χάντμπολ του σχολείου. Το κλειστό γυμναστήριο θα έχει μικρό αριθμό κερκίδων, αποδυτήρια, γραφείο και κυλικείο. Θα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για ρυθμική και ενόργανη γυμναστική, για μπαλέτο ή και για μουσικές εκδηλώσεις από συγκροτήματα του σχολείου.
Η Αισθητική Αγωγή δεν είναι κυρίως – ούτε αποκλειστικά – ζήτημα «διδασκαλίας» ή σχολικού προγράμματος, ή ακόμα, απλά, αισθητικό ζήτημα.
Το σύγχρονο σχολείο πρέπει να περιλαμβάνει και όλες τις απαιτούμενες υποδομές για την κάλυψη των πολιτιστικών δραστηριοτήτων των μαθητών του. Απαραίτητο στοιχείο του επομένως θα είναι η αίθουσα εκδηλώσεων – αμφιθέατρο, με ειδικά διαμορφωμένη κλίση και καθίσματα, με καμαρίνια και τον απαιτούμενο ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό. Σε αυτήν θα μπορούν να δίνονται θεατρικές παραστάσεις, να προβάλλονται κινηματογραφικές ταινίες, να διοργανώνονται συζητήσεις – διαλέξεις για διάφορα θέματα και παρουσιάσεις. Θα υπάρχουν επίσης αίθουσες κατάλληλα διαμορφωμένες για τη διδασκαλία μουσικών οργάνων.
Φραγκιουδάκης Γιώργος
Μέλος του Κ.Κ.Ε.
Δημοτικός σύμβουλος Κισσάμου
με την Λαϊκή συσπείρωση
Βιβλιογραφία:
1. Οι θέσεις του Κ.Κ.Ε για το ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο.
2. Αποσπάσματα από εισήγηση για την σχολική στέγη, του Βαγγέλη Φιλέρη, Πολιτικού μηχανικού, μέλους του ΔΣ της ΑΣΓΜΕ