νέαΟικογένειαπρωτοσέλιδο Γ

Πως η κοινωνικοποίηση σε πρώιμη ηλικία δρα ευεργετικά

Η κοινωνικοποίηση αποτελεί το βασικό θεμέλιο της ανθρώπινης ανάπτυξης, η οποία ξεκινά από την στιγμή της γέννησης του μωρού και συνεχίζεται μέχρι και την ενηλικίωση του. Η κοινωνικοποίηση με απλά λόγια είναι, 

«η διαδικασία με την οποία τα άτομα, ειδικά τα παιδιά, γίνονται λειτουργικά μέλη μιας συγκεκριμένης ομάδας και αφομοιώνουν τις αξίες, τα πρότυπα συμπεριφοράς, τους κανόνες και τις πεποιθήσεις των άλλων μελών»

Η οικογένεια αποτελεί τον βασικότερο φορέα «πρωτογενούς κοινωνικοποίησης», μέσα από τον οποίο διαπλάθεται από τη συμπεριφορά, τη γλώσσα, τις γνώσεις, τις ιδέες, τις πεποιθήσεις και τα πρότυπα της. Ο δεύτερος σημαντικός μετά την οικογένεια κοινωνικοποιητικός θεσμός, στα πλαίσια του οποίου συντελείται η «δευτερογενής κοινωνικοποίηση», είναι η προσχολική εκπαίδευση, η οποία έρχεται να συμπληρώσει και να ενισχύσει την διαπαιδαγώγηση του παιδιού προσχολικής ηλικίας και τον κοινωνικοποιητικό ρόλο της οικογένειας.

Η πρώιμη ένταξη των παιδιών σε έναν νέο χώρο οργανωμένο και συλλογικό, όπως σε κάποια προσχολική δομή (παιδικός ή βρεφονηπιακός σταθμός) μπορεί να προσφέρει ένα ασφαλές και υποστηρικτικό χώρο για τα παιδιά, ώστε να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες.

Πρόκειται για μία σημαντική εμπειρία, που σηματοδοτεί την πρώτη επίσημη μετάβαση και ένταξη του παιδιού σε μία ευρύτερη κοινωνική ομάδα. Η εμπλοκή ή συνύπαρξη των παιδιών με άλλα άτομα από πολύ νεαρή ηλικία τα βοηθάει να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και να ξεπεράσουν την συναισθηματική συστολή, δειλία ή ντροπαλότητα.

Όταν τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να παίζουν και να αλληλεπιδρούν με άλλα παιδιά της ίδιας ηλικίας τους ή μεγαλύτερα, οι γλωσσικές τους δεξιότητες αρχίζουν να αναπτύσσονται πιο γρήγορα μέσω του παιχνιδιού και της συνομιλίας. Με τη σειρά του αυτό, μπορεί να βοηθήσει το παιδί να μάθει να επικοινωνεί καλύτερα με τα μέλη της οικογένειας αλλά και με άλλα άτομα. Επιπλέον, τα μικρά παιδιά είναι εγωκεντρικά από την φύση τους και η προσχολική αγωγή τα βοηθούν να εξέλθουν από αυτήντην φάση. Πολλές δραστηριότητες για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας επικεντρώνονται στην ομαδική εργασία. Η πρώιμη κοινωνικοποίηση μέσω του συνεργατικού ή ομαδικού παιχνιδιού ωφελεί το παιδί, καθώς του διδάσκει το πώς να συνεργάζεται ως μέλος μίας ομάδας. Τα παιδιά παίρνουν μέρος σε οργανωμένα παιχνίδια, αντί να μετέχουν σε «ασυστηματοποίητο» παιχνίδι. Με αυτόν τον τρόπο, μαθαίνουν τους κανόνες του παιχνιδιού και τις έννοιες της εντιμότητας και της ίσης συμμετοχής. Επίσης, με την βοήθεια των κανόνων το παιδί μεταβαίνει από ρόλους του παιχνιδιού σε οργανωμένους κοινωνικούς ρόλους, στοιχείο απαραίτητο για την συγκρότηση του Εαυτού.

Άλλο ένα σημαντικό όφελος της προσχολικής αγωγής είναι, ότι ενισχύεται η ενσυναίσθηση. Επενδύοντας τον χρόνο τους με άλλα παιδιά και ενήλικες αρχίζουν να κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων. Ακόμη, η δημιουργία προσχολικών φιλιών συμβάλλειστην θετική κοινωνική προσαρμογή αλλά και στην απόκτηση υγιής αυτοεκτίμησης. Η ισχυρή αυτοεκτίμηση είναι ευεργετική για την οικοδόμηση σχέσεων στην μετέπειτα εφηβική και ενήλικη ζωή. Τέλος, οι θετικές δεξιότητες που το παιδί μαθαίνει μέσω της κοινωνικοποίησης του στα πρώτα του χρόνια, μπορεί να συμβάλλουν στην μελλοντική του σχολική επιτυχία. Μαθαίνοντας να δημιουργούν φιλίες και να αλληλεπιδρούν με τους εκπαιδευτικούς από νωρίς μπορεί να βοηθήσει το παιδί να προσαρμοστεί πιο εύκολα στις νέες συνθήκες του σχολικού περιβάλλοντος.

Μοιραστείτε την είδηση

Ανδρονίκη Γιαννενάκη

Κοινωνιολόγος, Msc