Χανιά | ανησυχητικά στοιχεία για την αύξηση της θερμοκρασίας

Πρόσφατη έρευνα ανέδειξε τον Δήμο Χανίων ως τον Δήμο με τη μεγαλύτερη άνοδο της θερμοκρασίας σε σχέση με το 1960 (+2,26 βαθμοί Κελσίου) ανάμεσα στις 20 μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας. Αυτή η θλιβερή πρωτιά, που προαναγγέλλει πυρκαγιές, περισσότερους ακραίους καύσωνες αλλά και ραγδαίες βροχές, θα πρέπει να μελετηθεί και να αντιμετωπιστεί, επισημαίνουν οι Πράσινοι Χανίων.

Αναλυτικότερα, στο 60% των ευρωπαϊκών Δήμων, η μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί 1-2 βαθμούς Κελσίου τα τελευταία 50 χρόνια (διάμεσος 1,68°C αύξηση). Σε πάνω από 35.000 ευρωπαϊκούς δήμους (το 1/3 των Δήμων της ηπείρου), η μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί πάνω από 2°C. Μόλις 73 γεωγραφικές ευρωπαϊκές περιφέρειες σε ένα σύνολο 102.445 καταγράφουν έστω μια μικρή μείωση της θερμοκρασίας την ίδια περίοδο.

Στην Ελλάδα, από τις 20 πόλεις με τον μεγαλύτερο πληθυσμό, τη μεγαλύτερη αύξηση θερμοκρασίας έχουν κατά σειρά: Tα Χανιά (+2,26°C), η Λαμία (+1,94 °C), τα Τρίκαλα (+1,84 °C), η Αθήνα (+1,73°C), οι Σέρρες (+1,52 °C) και η Θεσσαλονίκη (+1,48 °C). Σε όλη τη χώρα, τις μεγαλύτερες αυξήσεις έχουν ο Δήμος Τυμπακίου (+2,81°C) στον Νομό Ηρακλείου, το παραθαλάσσιο χωριό Καμηλάρι στη νότια Κρήτη (+2,71 °C) και το χωριό Πιτσίδια (+2,71 °C), στον Νομό Ηρακλείου και αυτό.

Μπορεί μια αύξηση π.χ. της τάξης του 1,5 βαθμού, όπως συμβαίνει στη Θεσσαλονίκη και στην Κατερίνη, να φαντάζει μικρή, όμως στην πραγματικότητα πρόκειται για δραματική αλλαγή. Για παράδειγμα, κάτι τέτοιο έχει ως αποτέλεσμα 20 ημέρες με θερμοκρασία νύχτας άνω των 30 βαθμών, αντί για 5.

Αν στα επόμενα χρόνια υπάρξει μια νέα αύξηση 1,5 βαθμού Κελσίου (ιδανικό σενάριο), αυτό θα συνεπάγεται τα εξής: Οι δασικές εκτάσεις που θα καίγονται ετησίως θα αυξηθούν κατά 41%, οι ακραίοι καύσωνες που κανονικά εμφανίζονται μία φορά στα είκοσι χρόνια, θα αυξηθούν κατά 173%, οι ραγδαίες βροχοπτώσεις θα αυξηθούν κατά 10%.

Αν αυξηθεί η θερμοκρασία κατά 2 βαθμούς, τότε οι δασικές εκτάσεις που θα καίγονται ετησίως θα αυξηθούν κατά 62%, οι ακραίοι καύσωνες κατά 478% και οι ραγδαίες βροχοπτώσεις κατά 21%. Οι περιοχές της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής θα έχουν μείωση κατά 9% στα αποθέματα νερού (στο σενάριο του 1,5 βαθμού αύξησης) και 17% στους 2 βαθμούς.

«Τα τελευταία 40 χρόνια, ο αριθμός των καυσώνων έχει τουλάχιστον διπλασιαστεί ή τριπλασιαστεί. Ομως δεν είναι μόνο η θερμοκρασία. Εχουμε παράλληλα λιώσιμο των πάγων, άρα αύξηση του ύψους της θάλασσας, παρουσιάζεται αύξηση σε περιοχές που έχουμε μεγάλες χρονοσειρές στην εμφάνιση των κυκλώνων (π.χ. Ατλαντικός)», εξηγεί ο Νίκος Μιχαλόπουλος, διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Οπως υπογραμμίζει ο ίδιος, «στην Ελλάδα τα δεδομένα δείχνουν μία μείωση στις βροχοπτώσεις. Μία από τις περιοχές που θα πληγεί ιδιαίτερα θα είναι η Κρήτη. Το ανατολικό τμήμα της Ελλάδας θα έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις. Αυξημένη ξηρασία, αυξημένη πιθανότητα πυρκαγιών. Αυτά ήδη φαίνονται. Τις επόμενες δύο δεκαετίες, αν δεν λάβουμε μέτρα, υπάρχει κίνδυνος η θερμοκρασία να φτάσει έως και 3,5 βαθμούς πάνω, το οποίο θα είναι πραγματική καταστροφή. Ο,τι σήμερα είναι ημέρες καύσωνα, στο τέλος του αιώνα θα είναι οι πιο δροσερές μέρες».

ΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΧΑΝΙΩΝ

Στην ανακοίνωσή τους, οι Πράσινοι Χανίων σημειώνουν:

«Τι άλλαξε από το 1960 κι οδηγηθήκαμε σε αυτή την άνοδο θερμοκρασίας στα Χανιά;

Σίγουρα υπάρχει η γενικότερη άνοδος θερμοκρασίας σε όλο τον πλανήτη που οφείλεται στην κλιματική κρίση η οποία προκαλείται από τη χρήση των ορυκτών καυσίμων. Αυτή η γενικότερη άνοδος της θερμοκρασίας στον πλανήτη, εκφράζεται διαφορετικά από περιοχή σε περιοχή.

Όμως στα Χανιά, έχουν αλλάξει και κάποια άλλα πράγματα σε σχέση με τη δεκαετία του 1960, που σίγουρα συμβάλλουν στην άνοδο της θερμοκρασίας:

1. Μείωση των χώρων πρασίνου και τσιμεντοποίηση: Οι παλιότεροι θυμούνται την καταπράσινη συνοικία της Χαλέπας, η οποία σήμερα έχει πλέον ελάχιστο πράσινο. Τα διάφορα έργα «ανάπλασης» συνήθως σημαίνουν εξαφάνιση πρώτα απ’ όλα κάθε ίχνους πρασίνου και δέντρων. Δημιουργούνται πάρκα μόνο κατ’ ευφημισμόν, καθώς κυριαρχεί το τσιμέντο (Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας) και σχεδιάζεται η κοπή κι άλλων δέντρων ακόμη και στο Δημοτικό Κήπο! Η Πόλη των γιασεμιών, με ιδιαίτερη ποικιλία γιασεμιού, κατάντησε η πόλη του τσιμέντου και των φοινίκων που πεθαίνουν από το σκαθάρι
2. Πολλαπλασιασμός των ΙΧ: Τα ΙΧ έχουν πολλαπλασιαστεί στα Χανιά σε σχέση με τη δεκαετία του 1960, ενώ σε αυτά προστίθενται και χιλιάδες επιπλέον ενοικιαζόμενα ΙΧ λόγω της τουριστικής κίνησης.
3. Παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα στο εργοστάσιο της Ξυλοκαμάρας: Το εργοστάσιο της ΔΕΗ στην Ξυλοκαμάρα των Χανίων δημιουργείται το 1967 κι ενισχύεται στη συνέχεια. Το εργοστάσιο αυτό καίει πετρέλαιο ντίζελ και καλύπτει τις ανάγκες ενέργειας όχι μόνο των Χανίων αλλά και άλλων νομών.

Συνεπώς, εάν θέλουμε να σταματήσουμε την άνοδο της θερμοκρασίας στα Χανιά και τις συνέπειές της, θα πρέπει:

– Να προστατέψουμε τους υπάρχοντες χώρους πρασίνου και τα πάρκα και να τους αυξήσουμε.

– Να μειώσουμε τη χρήση ΙΧ προωθώντας ποδηλατόδρομους, πεζόδρομους, ηλεκτρικά μέσα μαζικής μεταφοράς (μίνι λεωφορεία) και χώρους στάθμευσης στις εισόδους της πόλης.

– Να προωθήσουμε δράσεις και τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας  και παραγωγής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας χωρίς καταστροφή της φύσης, υπό τον έλεγχο και σε όφελος των τοπικών κοινωνιών, ξεκινώντας από τα δημόσια κτήρια, σχολεία, νοσοκομεία, αθλητικές εγκαταστάσεις κ.ο.κ.».

Πηγή δεδομένων: European Data Journalism Network