Κρήτη | προστασία και ανάδειξη του μνημειώδους Υδραγωγείου του Μοροζίνι και της περιόδου της Αιγυπτιοκρατίας
Η Περιφέρεια Κρήτης, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νερού, θέτει για άλλη μια φορά ως στόχο να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες, στο ζωτικής σημασίας ζήτημα της αξίας του νερού, στην αναγκαιότητα της διαφύλαξης των υδάτινων πόρων και της λελογισμένης χρήσης τους.
Στο πλαίσιο αυτό και στο πνεύμα της ανάδειξης της διαχρονικής αγωνίας του ανθρώπου μπροστά στην εξασφάλιση των φυσικών πόρων, ανακοινώνει την πρωτοβουλία της για την προστασία και ανάδειξη του μεγαλύτερου αρχαίου υδρευτικού έργου που υλοποιήθηκε ποτέ στην Κρήτη.
Ο λόγος για το αρχαίο Υδραγωγείο, το οποίο εξασφάλισε για αιώνες την υδροδότηση του Βενετικού Χάνδακα, του μετέπειτα Μεγάλου Κάστρου και σημερινού Ηρακλείου. Το υδραγωγείο αυτό κατασκευάστηκε στην πρώτη φάση του από τον Βενετό Γενικό Προβλεπτή Φραγκίσκο Μοροζίνι (1628) και επεκτάθηκε 2 αιώνες αργότερα από τον Μουσταφά Πασά, κατά τη διάρκεια της Αιγυπτιοκρατίας στην Κρήτη (1830-1840).
Κύρια μνημειακά κατάλοιπα του εν λόγω υδραγωγείου αποτελούν σήμερα 3 επιβλητικές υδατογέφυρες, η μεγαλύτερη εκ των οποίων στα Σπήλια, η δεύτερη στο Καρυδάκι και η Τρίτη στη Φορτέτσα, η συντήρηση και ανάδειξη των οποίων εντάσσεται στο σχέδιο δράσης της Περιφέρειας Κρήτης, σε συνεννόηση με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού.
Η Πρωτοβουλία της Περιφέρειας Κρήτης, στοχεύει στη σωτηρία των επαπειλούμενων, σήμερα, μνημείων, με την εκπόνηση του συνόλου των μελετών, και την ωρίμανση τους, για την ένταξη το έργου στα σχετικά χρηματοδοτικά προγράμματα.
Τα χρόνια της Αιγυπτιοκρατίας (1830-1840), το υδραγωγείο αυτό συντηρήθηκε και ενισχύθηκε με ένα εντυπωσιακό, επίσης, για το μέγεθός του, παράλληλο δίκτυο, που αξιοποιούσε άλλες πηγές από τις Αρχάνες και το Σκαλάνι, με κύριο, σήμερα, μνημειακό κατάλοιπο την εντυπωσιακή υδατογέφυρα της Αγίας Ειρήνης, στα Σπήλια Ηρακλείου.
Το διπλό αυτό υδραγωγείο, που κατασκευάστηκε από τον Βενετούς και τους Αιγυπτίους, μέσω του οποίου αντιμετωπίστηκε για αιώνες το οξύ πρόβλημα λειψυδρίας της πόλης, συνιστά ένα ενιαίο δίκτυο μνημείων, παρά την χρονική διαφορά μεταξύ τους, τα οποία μαρτυρούν τον διαρκή αγώνα των κατοίκων και των αρχών του τόπου, να αξιοποιήσουν τους φυσικούς πόρους της περιοχής και να υδροδοτήσουν την πόλη.
Ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος δήλωσε σχετικά: «Για την Περιφέρεια Κρήτης, η ορθολογική και αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων προϋποθέτει, ότι η πολιτική που σχεδιάζουμε και οι δράσεις που εφαρμόζουμε, αντιμετωπίζουν το νερό ως πολύτιμο αγαθό για τους πολίτες. Ένα στοιχείο που συνδέεται και με την ιστορική κληρονομιά της Κρήτης. Στόχος μας, να αντιμετωπίζουμε τα υδατικά μας αποθέματα στο πλαίσιο της ενιαίας διαχείρισης των υδάτων. Μέσα από τα σχέδια διαχείρισης που εφαρμόσαμε κατά τα τελευταία χρόνια, προχωρήσαμε στην υλοποίηση έργων υδροσυλλογής, άρδευσης και αποστράγγισης, τα οποία αναμένεται να ωφελήσουν το περιβάλλον πολλών περιοχών του νησιού και να δώσουν στις τοπικές κοινότητες εργαλεία ανάπτυξης, ιδίως όσον αφορά τη βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η πρωτοβουλία μας, για τη συντήρηση και ανάδειξη του μεγαλύτερου αρχαίου υδραγωγείου της Κρήτης, το οποίο ήδη από το 17ο αιώνα αποτελεί παράδειγμα ορθολογικής χρήσης και σωστής διαχείρισης των υδάτινων πόρων του τόπου μας».
