Λιμάνι Σούδας | σαν σήμερα η έκρηξη του μότορσιπ «Πανορμίτης»
41 χρόνια πριν, σαν σήμερα στις 08:45, μια ισχυρή έκρηξη, ταρακούνησε ολόκληρη την πόλη των Χανίων. Βιτρίνες και τζάμια έσπασαν, παλιά κτίσματα έπεσαν και άνθρωποι τρομοκρατημένοι έτρεξαν στους δρόμους, μη γνωρίζοντας τι έχει συμβεί.
Δεκάδες άνθρωποι τραυματίστηκαν ενώ ένας βρήκε τραγικό θάνατο.
Τα παραπάνω περιγράφονταν σε πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Χανιώτικα Νέα», στις 2 Οκτωβρίου το 1979, μία μέρα μετά από την έκρηξη του Μόροσιπ «Πανορμίτης», στο λιμάνι της Σούδας.
Η εικόνα της Σούδας, έμοιαζε με βομβαρδισμένο τοπίο. Τίποτα δε θύμιζε, για καιρό μετά, την περιοχή που όλοι γνώριζαν.
Καταστράφηκαν καταστήματα, σπίτια, αυτοκίνητα, επικοινωνιακά δίκτυα.
«Τα παιδιά μου κοιμόταν όταν άκουσα ένα μεγάλο βόμβο για να γεμίσει σε λίγο με μαύρα βλήματα η αυλή και το σπίτι μου. Τρυπούσαν την οροφή και πέφταν μέσα. Οι κασόνες των παραθύρων πέσανε κάτω[…]. Ενα βλήμα έπεσε στην κουβέρτα του γιού μου. Το σπίτι καταστράφηκε. Ούτε βομβαρδισμός νάτανε…» δήλωνε στην εφημερίδα η Αγγελική Ρηγάκη, η οποία βρισκόταν την ώρα της έκρηξης στο σπίτι της το οποίο όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ «μοιάζει με χάλασμα».
Ενας από τους αυτόπτες μάρτυρες, ο Φανούρης Χαραμής, καπετάνιος του ρυμουλκού «Αρχιπέλαγος» το οποίο λίγα λεπτά πριν από την έκρηξη βρισκόταν «σε απόσταση 150 μέτρα από το μοιραίο μότορσιπ Πανορμίτης» περιγράφει στον ρεπόρτερ των «Χανιώτικων Νέων» αυτό που έζησε:
«Μόλις είδα την φλόγα και τους καπνούς επειδή ήξερα ότι το Μότορσιπ είχε εύφλεκτα υλικά μέσα, δυναμίτες και τέτοια, τραβηκτήκαμε προς τανοιχτά. Δεν περάσανε δέκα δώδεκα λεπτά, γίνανε τρεις τέσσερις μικροεκρήξεις και μετά έγινε ο χαλασμός. Λες και έπεσε ατομική βόμβα. Ο καπνός σκέπασε τη θάλασσα και τη στεριά. Κλείσαμε τα μάτια μας, πέσαμε μπρούμουτα με τα χέρια στο κεφάλι να γλυτώσομε. Τα κομμάτια από τα σίδερα πέφτανε βροχή γύρω μας. Υπεύθυνοι για όλα αυτά που γίνανε είναι εκείνοι που αφήνουν να έχονται στο λιμάνι καράβια με τέτοιο φορτίο».
Ο «Πανορμίτης» μετέφερε «500 φιάλες με υγραέριο και 4,5 τόνους σίδερα (ρέλλες) για λογαριασμό του Ναυστάθμου Κρήτης. Στ’ αμπάρια του είχε ακόμη κιβώτια με δυναμίτιδα και βαρέλια με βενζίνη καθώς και διάφορα άλλα εμπορεύματα που προοριζόταν για το Ηράκλειο».
Η περιοχή της Σούδας κηρύχθηκε «σε κατάσταση ανάγκης».
Συνεργεία ιατρών για την φρόντιζαν τους τραυματίες ενώ άνδρες του Στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας, Δημόσιοι και Δημοτικοί υπάλληλοι, σπουδαστές και άλλοι πολίτες έδωσαν αίμα. Η 5η Μεραρχία διέθεσε σκηνές και κλινοσκεπάσματα, ενώ δόθηκε εντολή για στέγαση ανθρώπων στα ξενοδοχεία της πόλης.
Ένα άτομο βρήκε τραγικό θάνατο ενώ τραυματίστηκαν περισσότερα από 138 άτομα, 15 νοσηλεύονται στο Κρατικό Νοσοκομείο της Πόλεως και άλλοι 20 σε Κλινικές και το Ναυτικό Νοσοκομείο Κρήτης.