ΒΟΑΚ | «καραμπόλες» με ηχηρές αποχωρήσεις και νέες συμμαχίες

Εκτός του διαγωνισμού για τη σύμβαση παραχώρησης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης ύψους 1,75 δισεκατομμυρίων ευρώ βγαίνει οριστικά η γαλλική Vinci, λίγες μέρες πριν την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών για το μεγαλύτερο οδικό έργο της χώρας.

Αντίθετα, στον διαγωνισμό σε συζητήσεις με την ΑVAX φαίνεται να βρίσκεται σύμφωνα με πληροφορίες η επίσης γαλλική Egis Project. Επειδή η εταιρεία δεν συνηθίζει να κατεβαίνει σε διαγωνισμούς στην Ελλάδα με κατασκευαστικό αντικείμενο, πιθανολογείται, σύμφωνα με όσα αναφέρει ρεπορτάζ της Μαριάννας Τζάννε στο newmoney.gr, ότι η όποια συμφωνία υπάρξει θα αφορά το κομμάτι της λειτουργίας του αυτοκινητόδρομου. Υπενθυμίζεται ότι η Egis Project συμμετέχει με 25% στην παραχώρηση της Εγνατίας με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και με ένα πολύ μικρό ποσοστό στην Αττική Οδό (0,04%).

Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έδωσε πρόσφατα –κατόπιν αιτήματος τριών υποψηφίων– παράταση για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών έως τις 8 Μαΐου, αίτημα που φαίνεται να συνδέεται με τις έντονες ζυμώσεις των τελευταίων μηνών για τα σχήματα και τις συμμαχίες που θα συγκροτήσει ο μεγάλος διαγωνισμός. Πολλοί είναι εκείνοι που αμφισβητούν την τήρηση και αυτής της προθεσμίας, λίγες μέρες πριν τις εκλογές ενώ άλλες πηγές αναφέρουν ότι θα τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα καθώς η κυβέρνηση επιδιώκει να κλείσει η διαγωνιστική διαδικασία πριν τις κάλπες της 21ης Μαΐου.

Οι υπόλοιποι μνηστήρες

Το τελευταίο διάστημα, σύμφωνα πάντα με το ίδιο ρεπορτάζ, υπήρχε έντονη φημολογία για τη συγκρότηση ενός ή δύο σχημάτων στο διαγωνισμό, συζήτηση που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πολυπλοκότητα του έργου, αλλά και τις αδυναμίες στο χρηματοοικονομικό μοντέλο. Με τις παρούσες συνθήκες και με τα στενά χρονικά περιθώρια κάτι τέτοιο δεν είναι ορατό. Επί του παρόντος και αν αυτό δεν ανατραπεί τις επόμενες μέρες, στο επόμενο στάδιο του διαγωνισμού θα έχουμε τρεις υποψήφιους.

Αρμόδιες πηγές με τις οποίες συνομίλησε το newmoney.gr, αναφέρουν ότι ο κατασκευαστικός βραχίονας της Vinci αποφάσισε να μη συμμετάσχει στο έργο, θεωρώντας ότι ήταν πολλοί ασφυκτικοί οι χρόνοι της υποβολής των προσφορών. Οι Γάλλοι φαίνεται να εξέτασαν τη συμμετοχή τους στο έργο, με κάποιο έλληνα κατασκευαστή ωστόσο συμφωνία δεν υπήρξε και αποφάσισαν να αποχωρήσουν.

Υπενθυμίζεται ότι η Vinci σε συνεργασία με την ΑΚΤΩΡ είχε χάσει στο παρελθόν και τον διαγωνισμό για το αεροδρόμιο στο Καστέλι αφού η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε απορρίψει το αίτημά τους για άλλη μία, από τις πολλές αναβολές που είχαν δοθεί μέχρι τότε για τον διαγωνισμό.

Στους υπόλοιπους ενδιαφερόμενους του έργου θα είναι η Ακτωρ Παραχωρήσεις, η οποία με έμμεσο τρόπο βάζει στο παιχνίδι και την Ιntrakat που δεν συμμετείχε στον διαγωνισμό αλλά μπαίνει στο κάδρο λόγω της επικείμενης συμφωνίας για την εξαγορά του Άκτωρα. Κάποιες άλλες πληροφορίες πάντως αναφέρουν ότι η Άκτωρ Παραχωρήσεις έχει συμφωνία να συμμετάσχει στον διαγωνισμό με τη Μυτιληναίος, η οποία επίσης έχει προεπιλεγεί για το έργο όπως αντίστοιχα και η ΤΕΡΝΑ. Και η τελευταία αντιμετωπίζει με πολλές επιφυλάξεις το διαγωνισμό, ωστόσο θα αποτελούσε έκπληξη η μη συμμετοχή της στο επόμενο στάδιο.

Τα 157 ακριβά χιλιόμετρα

Η σύμβαση παραχώρησης για τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης, μήκους 157 χιλιομέτρων θα ξεκινά από την Κίσαμο Χανίων και θα καταλήγει στη Χερσόνησο. Τις προηγούμενες μέρες, υπογράφτηκε παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, το τμήμα από τον κόμβο Χερσονήσου στο Ηράκλειο έως τη Νεάπολη στο Λασίθι μήκους 22,5 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 290 εκατ. που θα κατασκευαστεί, από την κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ, Άκτωρ Παραχωρήσεις – Intrakat με ΣΔΙΤ. Η αποπληρωμή του έργου θα γίνεται με σταθερές πληρωμές διαθεσιμότητας από το Ελληνικό Δημόσιο.

Ως δημόσιο έργο, θα υλοποιηθούν από την Άκτωρ, τα 14,5 χιλιόμετρα στο τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, ύψους 169 εκ. ευρώ με την σχετική σύμβαση να έχει ξεκινήσει με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και τον κρατικό προϋπολογισμό και προθεσμία ολοκλήρωσης 3 ετών.

Η τριχοτόμηση του έργου είχε ξεκινήσει να σχεδιάζεται επί ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο σάρκα και οστά πήρε από την παρούσα κυβέρνηση και κρίθηκε ως η ασφαλέστερη επιλογή για να χρηματοδοτηθεί ένα μαμούθ πρότζεκτ άνω των 2,5 δισ και συνολικού μήκους περίπου 300 χιλιομέτρων.

Οι αβεβαιότητες

Στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, δεν κρύβουν ότι η παραχώρηση του ΒΟΑΚ είναι το δυσκολότερο έργο που πρόκειται να κατασκευαστεί τα επόμενα χρόνια. Όπως αναφέρουν, αν θέλαμε να τη συγκρίνουμε με τα έργα που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, έχει την πολυπλοκότητα της Ολυμπίας Οδού (Κόρινθος – Πάτρα) και το ισχνό ταμείο του Μορέα (Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα), που είναι και ο λόγος που επιδοτείται από τα κρατικά ταμεία.

Εν αντιθέσει με τους άλλους αυτοκινητόδρομους, ο ΒΟΑΚ είναι μία σύμβαση όπου οι ιδιώτες αναλαμβάνουν όλο τον κίνδυνο. Τόσο από πλευράς είσπραξης των διοδίων καθώς υπάρχουν πολλές επιφυλάξεις για το πώς θα μπορέσει ο ανάδοχος να επιβάλλει διόδια στην Κρήτη, αφετέρου γιατί οι κυκλοφοριακές μελέτες, με εξαίρεση την περιοχή του Ηρακλείου, δίνουν κυκλοφορίες κάτω από 15.000 διελεύσεις.

Εμμέσως ο παραχωρησιούχος καθίσταται και ρυθμιστής των εσόδων του καθώς αν οι οδηγοί δεν χρησιμοποιήσουν τον ΒΟΑΚ και δεν πληρώσουν διόδια, δεν θα εισπράττει και τα σκιώδη διόδια, που αποτελούν μίας μορφής επιδότηση που εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Αυτή η πρόβλεψη εγκυμονεί αυξημένες υποχρεώσεις καθώς ο παραχωρησιούχος οφείλει να έχει μια προσιτή εμπορική πολιτική ώστε οι οδηγοί να πληρώνουν διόδια εν αντιθέσει με τα υπόλοιπα οδικά έργα (π.χ. Μορέα) όπου ακόμη και κανένα όχημα να μην περάσει, το δημόσιο θα καταβάλλει την προβλεπόμενη επιδότηση.

Ο συνολικός προϋπολογισμός της σύμβασης παραχώρησης του ΒΟΑΚ ανέρχεται σε 1,75 δισ. ευρώ, για την οποία έχει εξασφαλιστεί, χρηματοδότηση 600 εκατ. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ και 200 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στο έργο έχει ενταχθεί και ωριμάζει και το τμήμα Κίσαμος – Χανιά ως προαίρεση