Άνεργοι | αλλαγές σε επίδομα ανεργίας, δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα

Αυξημένο επίδομα ανεργίας θα λάβουν 10.000 άνεργοι στο πλαίσιο υλοποίησης της πιλοτικής εφαρμογής της αναμόρφωσης του επιδόματος.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Dnews μέσα στον Μάρτιο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο που θα προβλέπει την αλλαγή του ποσού και των προϋποθέσεων λήψης του επιδόματος ανεργίας της ΔΥΠΑ. Στην πρώτη φάση θα υλοποιηθεί σε πιλοτικό στάδιο για 5.000 ως 10.000 ανέργους και προς το τέλος του 2024 θα εφαρμοστεί για το σύνολο των ανέργων.

Στον σχεδιασμό του νέου επιδόματος συμμετέχουν στελέχη από το υπουργείο Εργασίας και εμπειρογνώμονες του ΟΟΣΑ. Το τελικό σχέδιο θα είναι έτοιμο έως το τέλος Φεβρουαρίου, θα τεθεί προς διαβούλευση και θα κατατεθεί στη Βουλή.

Σύμφωνα με τα σενάρια που επεξεργάζονται οι αρμόδιοι, το επίδομα ανεργίας θα απαρτίζεται από τρία διακριτά μέρη:

• Ένα «σταθερό» μέρος, το οποίο θα λαμβάνουν όλοι όσοι έχουν την ελάχιστη προϋπόθεση ένταξης. Το ύψος του θα εξαρτάται από το εκάστοτε νόμιμο κατώτατο μισθό, σήμερα το ποσοστό του επιδόματος ανέρχεται στο 55% του κατώτατου μισθού, 479 ευρώ το μήνα. Το επίδομα μπορεί να φτάνει και το 70% του κατώτατου μισθού το πρώτο τρίμηνο και να βαίνει μειούμενο μέχρι ο άνεργος να συμπληρώσει τους 12 μήνες.

• Ένα «μεταβλητό» μέρος, το οποίο θα λαμβάνουν για 12 μήνες κατ’ ανώτατο όριο μόνο όσοι έχουν περισσότερες ασφαλιστικές προϋποθέσεις και άρα θα έχουν συνεισφέρει περισσότερα στο ασφαλιστικό σύστημα σε ένα ευρύτερο χρονικό διάστημα. Ο υπολογισμός του θα συναρτάται με την ασφαλιστική ιστορία και το ύψος των προηγούμενων αποδοχών, ώστε να είναι πιο δίκαιο και ανταποδοτικό.

• Επιπλέον επιπρόσθετες παροχές σε συγκεκριμένες ομάδες ανέργων, όπως: δώρα Χριστουγέννων/Πάσχα, προσαυξήσεις ανά προστατευόμενο μέλος, προσαυξήσεις για μονογονεϊκές οικογένειες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Dnews, το ύψος του επιδόματος που θα λαμβάνει ο άνεργος θα εξαρτάται από δυο βασικές προϋποθέσεις: το διάστημα που καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές ως εργαζόμενος και το ύψος του μισθού του.

Το νέο επίδομα ανεργίας δεν θα μπορεί να υπερβαίνει ένα ανώτατο όριο που αναμένεται να καθοριστεί, λαμβανομένων υπόψη και των αποτελεσμάτων που θα προκύψουν από την μελέτη του ΟΟΣΑ.
Σύμφωνα με τον έως τώρα σχεδιασμό, συνολικά έχει υπολογιστεί ότι το ύψος του ετήσιου επιδόματος δεν θα είναι χαμηλότερο από το επίδομα που χορηγείται με το ισχύον σύστημα, ωστόσο για κάποιους θα είναι μεγαλύτερο.

Σύμφωνα με την υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Δόμνα Μιχαηλίδου, στόχος του υπουργείου είναι να αυξηθεί η ανταποδοτικότητα και η δικαιοσύνη στο επίδομα ανεργίας, καθώς και να υπάρξει ενοποίηση των επιδομάτων ανεργίας.

Όπως είχε αποκαλύψει το Dnews στο νέο αυξημένο επίδομα ανεργίας αναμένεται να συγχωνευτεί το επίδομα των 200 ευρώ που καταβάλλεται για τους μακροχρόνια ανέργους (άνω των 12 μηνών). Το νέο επίδομα θα ξεκινήσει να καταβάλλεται πιλοτικά σε κάποιες περιοχές και σύμφωνα με την υπουργό Εργασίας Δόμνα Μιχαηλίδου θα εφαρμοστεί εντός του 2024 κλιμακωτά σε ορισμένες περιοχές της χώρας.

Τα σενάρια που έχουν τεθεί επί τάπητος περιλαμβάνουν τα εξής:

• Η σύνδεση του επιδόματος ανεργίας με τον κατώτατο μισθό ως προς το κατώτατο όριο και με τον μέσο πραγματικό μισθό των εργαζομένων σε ποσοστά μεταξύ 55% και 70%.

• Η αύξηση της διάρκειας καταβολής του επιδόματος έως τους 24 μήνες με κριτήριο τα έτη ασφάλισης και καταβολής εισφορών υπέρ ανεργίας με υψηλό ποσό τους πρώτους 3 ή 4 μήνες και σταδιακή μείωση μέχρι το βασικό επίδομα. Μεταξύ άλλων εξετάζεται η καταβολή αυξημένου επιδόματος να δίνεται σε ανέργους που ήταν ασφαλισμένοι τουλάχιστον 4 χρόνια με σύμβαση πλήρους απασχόλησης.

• Η θέσπιση της υποχρέωσης των ανέργων να ενταχθούν ταυτόχρονα με την καταβολή του αυξημένου επιδόματος σε πρόγραμμα κατάρτισης ώστε να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται για να τοποθετηθούν σε θέση εργασίας. Ακόμη αναμένεται να γίνει υποχρεωτική η παρακολούθηση προγραμμάτων κατάρτισης για την καταβολή του αυξημένου επιδόματος.

• Η αλλαγή στα κριτήρια των ελάχιστων ημερών απασχόλησης που απαιτούνται για την επαναλαμβανόμενη λήψη επιδόματος ανεργίας από τους εποχικά εργαζόμενους.

• Η καταβολή μειωμένου επιδόματος ανεργίας σε όσους εργάζονται με ευέλικτες μορφές απασχόλησης. Ο άνεργος που εργάζεται σήμερα με μερική απασχόληση ή εκ περιτροπής απασχόληση λαμβάνει επίδομα ανεργίας 479 ευρώ. Ποσό που είναι υψηλότερο από τις μηνιαίες αποδοχές του όταν εργάζεται.

Βασικός στόχος του νέου πλαισίου που θα διέπει το επίδομα ανεργίας, είναι η σύνδεση αυτού με τον πρότερο εργασιακό μισθό και ασφαλιστικό βίο του ανέργου. Συγκεκριμένα, θα προβλέπεται ότι το πρώτο χρονικό διάστημα μετά την απόλυση να δίδεται στον άνεργο αυξημένο ποσό επιδόματος – πιο κοντά στον μισθό του – το οποίο θα καταβάλλεται για 6 μήνες και στην συνέχεια θα πέφτει σταδιακά στο σημερινό όριο των 479 ευρώ τον μήνα.

Σήμερα όλοι ανεξαιρέτως άνεργοι που παίρνουν επίδομα από τη ΔΥΠΑ, λαμβάνουν το ίδιο ποσό των 479 ευρώ είτε πλήρωσαν εισφορές υπέρ ανεργίας για 35 χρόνια, είτε για 1 χρόνο. Για παράδειγμα εργαζόμενος για 35 χρόνια στον ιδιωτικό τομέα ως μισθωτός, με μέσο όρο αποδοχών 3.000 ευρώ, έχει πληρώσει κατά μέσο όρο 45.000 ευρώ σε εισφορές ανεργίας (δικές του και του εργοδότη). Αντίστοιχα, ένας εργαζόμενος με μισθό 780 ευρώ που συμπληρώνει 2 χρόνια εργασίας έχει καταβάλλει περίπου 700 ευρώ εισφορές υπέρ ανεργίας. Με το καθεστώς επιδότησης που ισχύει σήμερα και οι δυο εργαζόμενοι αν μείνουν άνεργοι θα πάρουν το ίδιο επίδομα ανεργίας με 479 ευρώ μηνιαίως.