Επιστρεπτέα προκαταβολή | διευκρινίσεις με εξαιρετικά επείγον έγγραφο

«Εξαιρετικά επείγον» έγγραφο, με διευκρινήσεις για την επιστρεπτέα προκαταβολή και τις προϋποθέσεις χορήγησής της, σε επιχειρήσεις που επλήγησαν οικονομικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης της νόσου του κορωνοϊού covid -19, εξέδωσε η ΑΑΔΕ.

Το έγγραφο που υπογράφει ο διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, διευκρινίζονται τα ακόλουθα:

1. Δικαιούχοι της επιστρεπτέας προκαταβολής είναι οι ενεργές κατά την υποβολή της αίτησης, ιδιωτικές επιχειρήσεις κάθε νομικής μορφής, συμπεριλαμβανόμενων των ατομικών, ανεξαρτήτως κλάδου, οι οποίες κατά την 31η Μαρτίου 2020 απασχολούσαν από έναν (1) έως πεντακόσιους (500) εργαζόμενους, ή οι ιδιωτικές επιχειρήσεις με τη μορφή ομόρρυθμων, ετερόρρυθμων, εταιρειών περιορισμένης ευθύνης εταιρειών και ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών (ΙΚΕ), ανεξαρτήτως κλάδου, οι οποίες δεν απασχολούσαν εργαζόμενους κατά την 31η Μαρτίου 2020 υπό τις τιθέμενες προϋποθέσεις. Συνεπώς επιχειρήσεις που δεν είναι ιδιωτικές και ειδικότερα η αμιγής δημοτική επιχείρηση, η αμιγής διαδημοτική επιχείρηση, η αμιγής κοινοτική επιχείρηση, η ΑΕ ΟΤΑ, η Δημοτική Συνεταιριστική Επιχείρηση, και η Κοινοτική Συνεταιριστική Επιχείρηση, δεν εμπίπτουν στις ανωτέρω διατάξεις.

2. Επίσης, αποτελεί προϋπόθεση η επιχείρηση να μην είναι σε αδράνεια από την 1η Απριλίου 2019 μέχρι και τις 2 Απριλίου 2020, όπως αυτό προκύπτει από τα στοιχεία που τηρούνται στο φορολογικό μητρώο της ΑΑΔΕ ή από τη μη υποβολή μηδενικών δηλώσεων ΦΠΑ καθ΄ όλη την ως άνω χρονική περίοδο. Διευκρινίζεται ότι προκειμένου να αποκλεισθεί μια επιχείρηση και να μην είναι δικαιούχος, θα πρέπει να είναι σε αδράνεια συνεχώς για όλο το διάστημα από 1ης Απριλίου 2019 και μετά, έως και τις 2 Απριλίου 2020.

Συνεπώς, αν μια επιχείρηση είναι μόνο κάποιο διάστημα σε αδράνεια ή υπάρχουν τμηματικές περίοδοι αδράνειας, π.χ. από 1/5/2019-30/11/2019 και από 1/1/2020-31/1/2020, δικαιούται την επιστρεπτέα προκαταβολή, εφόσον βέβαια πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις. Για το σκοπό αυτό είναι κατ’ αρχήν επιλέξιμες όλες οι επιχειρήσεις που στο διάστημα αυτό εμφανίζονται ως «ενεργές», σύμφωνα με τα ανωτέρω.

Ομοίως, η προϋπόθεση της μη υποβολής μηδενικών δηλώσεων ΦΠΑ αφορά τις επιχειρήσεις, οι οποίες καθ’ όλη την περίοδο από την 1η Απριλίου 2019 έως και τις 2 Απριλίου 2020, υπέβαλαν δηλώσεις με μηδενικές εισροές και μηδενικές εκροές, δηλαδή δηλώσεις μέχρι και το Α’ τρίμηνο του 2020, για τις επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βιβλία και για τον τρίτο μήνα του 2020 για τις επιχειρήσεις που τηρούν διπλογραφικά βιβλία.

3. Περαιτέρω, δεν δικαιούνται την επιστρεπτέα προκαταβολή επιχειρήσεις που κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης βρίσκονται σε πτώχευση ή διαδικασία εκκαθάρισης, καθώς σκοπός των σχετικών διατάξεων είναι η ενίσχυση ενεργών επιχειρήσεων.

4. Ομοίως, δεν δικαιούνται την επιστρεπτέα προκαταβολή, οι επιχειρήσεις που έχουν δηλώσει έναρξη εργασιών στο φορολογικό μητρώο της ΑΑΔΕ μέχρι την 31-3-2019 και έχουν υποβάλει, μέχρι και τις 3 Μαΐου 2020, πιστωτικές δηλώσεις ΦΠΑ με μηδενικές εκροές καθ’ όλη την περίοδο από την 1η Απριλίου 2019 μέχρι και την 31 Μαρτίου 2020, κατά τα προαναφερθέντα. Συνεπώς, επιχειρήσεις που έχουν υποβάλει κατά την περίοδο αυτή έστω και μία χρεωστική δήλωση ή πιστωτική δήλωση ΦΠΑ με θετικές (άνω του μηδενός) εκροές, δικαιούνται την επιστρεπτέα προκαταβολή, εφόσον βέβαια πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις.

Για τις επιχειρήσεις που έκαναν έναρξη από την 1η Απριλίου 2019 και μετά, λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία που αφορούν το διάστημα από την δήλωση έναρξης και μετά, και έως την 31 Μαρτίου 2020, κατά τα προαναφερθέντα. Ειδικά για τις επιχειρήσεις που έκαναν έναρξη για πρώτη φορά από την 1η Απριλίου 2019 και μετά, το κριτήριο αυτό δεν έχει εφαρμογή, καθώς σκοπός της ΚΥΑ ΓΔΟΥ 94/2020 είναι να εξαιρέσει από το κριτήριο επιχειρήσεις που έχουν συσταθεί μέσα στο τελευταίο δωδεκάμηνο και οι οποίες είναι πιθανό μην έχουν προλάβει να αποκτήσουν θετικό κύκλο εργασιών.

5. Τα κριτήρια για το χαρακτηρισμό επιχείρησης ως ενιαίας (παράγραφος 3 άρθρου 2 της ΚΥΑ ΓΔΟΥ 94/2020) εξετάζονται κατά την υποβολή της αίτησης χορήγησης της ενίσχυσης. Δεδομένων των ανώτατων ορίων ενίσχυσης ανά ενιαία επιχείρηση, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5 της ΚΥΑ, οι επιχειρήσεις που συνθέτουν ενιαία επιχείρηση διασφαλίζουν ότι το αιτούμενο σε επίπεδο ενιαίας επιχείρησης ποσό ενίσχυσης δεν θα υπερβαίνει τα προβλεπόμενα όρια.

Οι αιτήσεις που υποβάλλονται από συνδεμένες μεταξύ τους επιχειρήσεις κατά την έννοια των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 2 της ως άνω ΚΥΑ διεκπεραιώνονται μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου της παραγράφου 3 του άρθρου 5 της ΚΥΑ αυτής και κατόπιν διασταύρωσης των στοιχείων που τυχόν θα υποβληθούν μέχρι την εκπνοή της προθεσμίας της παραγράφου 2 του άρθρου 6 της ΚΥΑ (15 Μαΐου 2020, και ώρα 23:59:59) από τις υπόλοιπες επιχειρήσεις που συνθέτουν την ενιαία επιχείρηση.

6. Στις περιπτώσεις που η επιχείρηση τηρούσε βιβλία διαφορετικής κατηγορίας (απλογραφικά ή διπλογραφικά) μέσα στις εξεταζόμενες περιόδους, για την εξέταση των προϋποθέσεων, θα λαμβάνεται ως βάση, η κατηγορία βιβλίων που τηρούσε κατά την υποβολή της αίτησης. Για όλη δε την εξεταζόμενη περίοδο (2017 έως 2020) τα οικονομικά δεδομένα (κωδ. 312 δηλώσεων ΦΠΑ) θα λαμβάνονται υπόψη αφού γίνει αναγωγή αυτών σε ίδια χρονικά διαστήματα.

Παραδείγματος χάριν, επιχείρηση που κατά την υποβολή της αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος έχει απλογραφικά βιβλία και το 2017 είχε διπλογραφικά βιβλία, για το έτος αυτό (Α τρίμηνο 2017), λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα του κύκλου εργασιών ΦΠΑ των πρώτων τριών μηνών του έτους 2017, όπως αυτό προκύπτει από την υποβληθείσα δήλωση ΦΠΑ για την περίοδο αυτή. Αντιστρόφως, επιχείρηση που κατά την υποβολή της αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος έχει διπλογραφικά βιβλία και το 2017 είχε απλογραφικά βιβλία, για το έτος αυτό (Μάρτιο 2017), λαμβάνεται υπόψη το 1/3 του κύκλου εργασιών ΦΠΑ του πρώτου τριμήνου του έτους 2017, όπως αυτό προκύπτει από την υποβληθείσα δήλωση ΦΠΑ για την περίοδο αυτή.

Όταν υπάρχει μεταβολή των βιβλίων μέσα στην φορολογική περίοδο: π.χ. μεταβολή από απλογραφικά σε διπλογραφικά βιβλία την 16.3.2017, με αποτέλεσμα να έχει υποβληθεί μία δήλωση τριμηνιαία για το διάστημα 1.1.2017 – 16.3.2017 και μία δήλωση μηνιαία για το διάστημα 17.3.2017 – 31.3.2017, για τον υπολογισμό του κωδικού 312 του Μαρτίου του 2017, θα αθροιστούν οι δυο δηλώσεις και το άθροισμα θα διαιρεθεί δια τρία.

7. Σε όσες περιπτώσεις μια επιχείρηση δεν είχε υποβάλει δηλώσεις ΦΠΑ για όλες τις φορολογικές περιόδους, λόγω μη υποχρέωσης, για τις προηγούμενες φορολογικές περιόδους, που δεν έπρεπε να έχει υποβάλει δηλώσεις ΦΠΑ, θεωρείται ότι δεν έχει θετικό κύκλο εργασιών και δεν αντλούνται στοιχεία εισοδήματος με βάση το Ε3 των αντίστοιχων περιόδων.

8. Αυτονόητο είναι ότι στις περιπτώσεις που δεν έχουν υποβληθεί οι σχετικές δηλώσεις φόρου εισοδήματος και ΦΠΑ, εφόσον υπήρχε η υποχρέωση, οι επιχειρήσεις αυτές δεν δικαιούνται την επιστρεπτέα προκαταβολή.

9. Στις περιπτώσεις επιχειρήσεων που δεν είναι υποκείμενες σε ΦΠΑ ή είναι υποκείμενες αλλά απαλλάσσονται από την επιβολή του ΦΠΑ και την υποβολή των σχετικών δηλώσεων, λαμβάνονται υπόψη τα δεδομένα του υποβληθέντος εντύπου Ε3, ανεξάρτητα εάν οι δηλώσεις δεν έχουν ακόμη εκκαθαριστεί.

10. Στην περίπτωση που επιχείρηση μη υπόχρεη σε υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ, με διπλογραφικά βιβλία, η οποία μετέβαλε τη λήξη του φορολογικού έτους της, και τα οικονομικά δεδομένα αναφοράς προκύπτουν από τις δηλώσεις φόρου εισοδήματος αυτής, πρέπει τα δεδομένα αυτών να αναχθούν σε ημερολογιακό έτος. Έστω επιχείρηση με φορολογικό έτος που λήγει 30/6 και η οποία μετέβαλε τη λήξη του σε 31/12, αρχής γενομένης από το 2018. Τα ακαθάριστα έσοδά της για το 2018 θα προκύπτουν από το 1/2 των ακαθαρίστων εσόδων της δήλωσης 1/7/2017 με 30/6/2018, αθροιζόμενα με τα έσοδα της δήλωσης 1/7/2018 μέχρι 31/12/2018.

11. Στην εν θέματι ΚΥΑ, ορίζεται ότι η μείωση του κύκλου εργασιών σύμφωνα με τα οριζόμενα ποσοστά (6,70% και 20%) κατά το 1ο τρίμηνο του 2020 ή το Μάρτιο του 2020 θα γίνεται βάσει των δηλωθέντων στοιχείων στην πλατφόρμα myBusinessSupport. Δεδομένου ότι πλέον έχουν υποβληθεί οι δηλώσεις ΦΠΑ για τις αντίστοιχες περιόδους, θα λαμβάνεται υπόψη ο κωδικός 312 των δηλώσεων ΦΠΑ, εφόσον αναγράφει μεγαλύτερα ποσά, όπως εξάλλου αναφερόταν και στην απόφαση Α. 1076/2020, όπως ισχύει («Τα ανωτέρω στοιχεία που συμπληρώνονται από την επιχείρηση, επαληθεύονται από τις δηλώσεις ΦΠΑ και Εισοδήματος, στις αντίστοιχες φορολογικές χρήσεις, όταν αυτές υποβληθούν»).

12. Για τους σκοπούς εφαρμογής των περιπτώσεων α) έως δ) της παραγράφου 1 του άρθρου 4 της ΚΥΑ ΓΔΟΥ 94/2020, σε περίπτωση που η ποσοστιαία διαφορά εκροών εισροών για το έτος 2019 είναι μικρότερη του 20%, ακόμη και αρνητική, θεωρείται ίση με 20%, όπως και στις περιπτώσεις που ο συνολικός κύκλος εργασιών ΦΠΑ του έτους 2019 είναι μηδενικός.

13. Μετά την υποβολή της οριστικής αίτησης χορήγησης της ενίσχυσης, η επιχείρηση μπορεί να τροποποιήσει την αίτηση αυτή περισσότερες από μία φορές μέχρι το τέλος της ημέρας της αρχικής  υποβολής της (23:59:59). Μετά το πέρας της ημέρας αυτής, η οριστική αίτηση δεν δύναται να τροποποιηθεί.

14. Η επιχείρηση που αιτήθηκε τη χορήγηση ενίσχυσης με τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής, όταν ενημερωθεί ψηφιακά από την ΑΑΔΕ αναφορικά με την απόρριψη της αίτησής της, δύναται να υποβάλει στην πλατφόρμα «myBusinessSupport» αίτημα επανεξέτασης, εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την ως άνω ενημέρωση. Ως ημερομηνία ενημέρωσης νοείται η ημερομηνία αποστολής εξατομικευμένου μηνύματος στη θυρίδα της επιχείρησης στο myTAXISnet, στο οποίο παρατίθενται οι λόγοι απόρριψης της αίτησης χορήγησης της ενίσχυσης. Οι υποβληθείσες αιτήσεις εξετάζονται από τη ΓΔΟΥ του Υπουργείου Οικονομικών, η οποία έχει και την ευθύνη να απαντά στο αίτημα επανεξέτασης, βάσει των στοιχείων και πληροφοριών που θα της διαθέσει η ΑΑΔΕ, όταν ζητηθούν.