ΣτΕ | Αναδρομικά 11 μηνών σε 2,5 εκ. συνταξιούχους
Αναδρομικά 11 μηνών (Ιούνιος 2015 έως Μάιο 2016) θα λάβει το σύνολο των 2,5 εκατομμυρίων συνταξιούχων, σύμφωνα με την πιλοτική απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί μέσα στο επόμενο διάστημα, αν όχι μέσα στην τρέχουσα εβδομάδα, ενώ αντίθετα για το μετά τον Μάιο του 2016 χρονικό διάστημα δεν θα λάβει κανένας συνταξιούχος αναδρομικά, καθώς οι περικοπές κρίθηκαν συνταγματικές.
Όπως επισημαίνεται στο ρεπορτάζ του Παναγιώτη Τσιμπούκη στο protothema.gr, από τα χέρια τριών πρόεδρων του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει περάσει το αίτημα του ΕΦΚΑ και του Ελληνικού Δημοσίου για πρότυπη δίκη (νόμος 3900/2010) αναφορικά με το μείζον ζήτημα των περικοπών των συντάξεων. Το αίτημα του ΕΦΚΑ που άνοιξε εκ νέου το ζήτημα των συντάξεων, στηρίχθηκε στο επιχείρημα ότι στα Διοικητικά Δικαστήρια (Πρωτοδικεία και Εφετεία) εκκρεμούν περίπου 6.000 συναφείς αγωγές συνταξιούχων, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι ομαδικές.
Έτσι, το αίτημα του ΕΦΚΑ πέρασε από τα χέρια της Αικατερίνης Σακελλαροπούλου, η οποία παραιτήθηκε από την θέση της προέδρου του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου λόγω της επιλογής της στο ανώτατο αξίωμα της Προέδρου της Δημοκρατίας, του Αθανάσιου Ράντου ο οποίος στην 30η Ιουνίου 2020 συνταξιοδοτήθηκε και έχει βάλει πλώρη για την θέση του γενικού εισαγγελέα του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Μαίρης – Ειρήνης Σαρπ, η οποία πριν από λίγα 24ωρα (και ειδικά την ημέρα της αποχώρησης του κ. Ράντου), με ομόφωνη απόφαση του υπουργικού συμβουλίου και μετά από πρόταση του υπουργού Δικαιοσύνης Κωνσταντίνου Τσιάρα, αναδείχθηκε πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας μέχρι 30 Ιουνίου 2021. Η κυρία Σαρπ θα είναι εκείνη η οποία θα δημοσιεύσει την επίμαχη απόφαση της Ολομέλειας σε λίγες μέρες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Πρώτου Θέματος», η 25μελής Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, με ισχυρή πλειοψηφία (περίπου 16 μελών της) είπε «ναι» στην καταβολή των αναδρομικών συντάξεων για 11 μήνες, δηλαδή από τον Ιουνίου του 2015 έως τον Μάιο του 2016.
Τα αναδρομικά, τα οποία κυμαίνονται, ανά συνταξιούχο, από 3.000 έως 6.000 ευρώ, σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας, θα τα λάβει το σύνολο των συνταξιούχων, που είναι περίπου 2,5 εκ. και όχι μόνο οι 6.000 συνταξιούχοι που έχουν προσφύγει στη Διοικητική Δικαιοσύνη, όπως είχε υποστηριχθεί από δικηγόρους των τηλεοπτικών παραθύρων.
Έτσι, η επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του ΕΝΦΚΑ, ανέρχεται σε 26,4 δισ. ευρώ, εφόσον επήλθε πλήρης δικαίωσης για τα αναδρομικά των συνταξιούχων για το χρονικό διάστημα από το 2013 έως το 2018.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με όσα υποστήριξαν οι δικηγόροι του ΕΦΚΑ και του Ελληνικού Δημοσίου ενώπιον της Ολομέλειας του ΣτΕ, τα αναδρομικά για όλο το διεκδικούμενο διάστημα ανέρχονται συνολικά στα 26,4 δισ. και ειδικότερα:
– Από 1/1/2013 έως 9/8/2015 σε ποσό 11 δισ. ευρώ,
– Από 10/6/2015 έως 11/5/2016 (το 10μηνο μέχρι την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου) ποσό 3,9 δισ. ευρώ και
– Από 12/5/2-16 έως 31/12/2018 ποσό 11,5 δισ. ευρώ.
Η κυοφορούμενη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, καταλαμβάνει όλους τους ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ (παλαιό ΙΚΑ, κ.λπ.), τους απασχολούμενους στον Δημόσιο τομέα, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) και τα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, ακόμη και τους δικαστές, εισαγγελείς και τα μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Υπενθυμίζεται ότι στον ΕΦΚΑ καταβάλλουν τις εισφορές τους όλοι οι εργαζόμενοι, είτε υπό την ιδιότητα του μισθωτού είτε του αυτοαπασχολούμενου και από τον ΕΦΚΑ λαμβάνουν την κύρια σύνταξή τους όλοι οι ασφαλισμένοι συνταξιούχοι.
Η απόφαση η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί, ανακαλεί εν μέρει την παλαιότερη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, την υπ’ αριθμ. 2287/2015, η οποία είχε δικαιώσει αμετάκλητα και είχε επιδικάσει αναδρομικά στους συνταξιούχους.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας αποφάνθηκαν κατά πλειοψηφία ότι για το χρονικό διάστημα από την έκδοση της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ του 2015 (υπ’ αριθμ. 2287/2015, με τον Σωτήριο Ρίζο τότε πρόεδρο) μέχρι την ημέρα που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (12.5.2016) ο νόμος για τον επαναυπολογισμό του ΕΝΦΚΑ, τα αναδρομικά θα τα πάρουν όλοι οι συνταξιούχοι. Με άλλα λόγια τα αναδρομικά πρέπει να δοθούν σε όλους τους συνταξιούχους για το 11μηνο από τον Ιούνιο του 2015 έως Μάιο του 2016, ανεξάρτητα εάν έχουν προσφύγει ή όχι στην Δικαιοσύνη.
Για το μετά το 11μήνο χρονικό διάστημα, που είναι και οι περισσότερες διεκδικήσεις, πρέπει να απορριφθούν οι σχετικές αιτήσεις των συνταξιούχων, καθώς από την πλειοψηφία του ΣτΕ κρίθηκε ότι είναι συνταγματικές οι περικοπές.
Σύμφωνα με το «διά ταύτα» της απόφασης της Ολομέλειας και σε σχέση με όσα έχει υποστηρίξει ο ΕΦΚΑ, το Δημόσιο θα καταβάλει διαφορές συντάξεων ύψους 3,9 δισ. ευρώ, ενώ την ίδια στιγμή δεν θα καταβάλει αναδρομικές συντάξεις ύψους 22,5 δισ. ευρώ.
Κατά τις διασκέψεις των μελών της Ολομέλειας του ΣτΕ, οι οποίες ξεκίνησαν μεν πριν την εμφάνιση της πανδημίας (COVID-19), αλλά ενδιάμεσα «πάγωσαν» και εν συνεχεία συνεχίστηκαν, υπήρξε σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ των συμβούλων της Επικρατείας.
Η πλειοψηφία των δικαστών τάχθηκε υπέρ της καταβολής των αναδρομικών για το επίμαχο 11μήνο, υποστηρίζοντας ότι είναι αντισυνταγματικές οι περικοπές που έκανε ο ΕΦΚΑ. Έτσι, η πλειοψηφία τάχθηκε υπέρ της 11μήνης αναδρομικής καταβολής των συντάξεων για όλους τους απόμαχους της εργασίας.
Αντίθετα, η μειοψηφία κράτησε μια σκληρή στάση υπέρ της μη καταβολής των αναδρομικών, στο πλαίσιο και το σκεπτικό, των παλαιοτέρων αποφάσεων της Ολομέλειας του ΣτΕ που είχαν εκδοθεί για τα μνημόνια. Τότε είχαν κριθεί ότι οι περικοπές, κ.λπ., είναι μέσα στα συνταγματικά πλαίσια, εκτός ορισμών ελάχιστων εξαιρέσεων (διαιτησία στον ΟΜΕΔ επί εργατικών διαφορών, κ.λπ.) που κρίθηκαν αντισυνταγματικές και ότι έγιναν για καθαρά δημοσιονομικούς λόγους.
Πάντως, δικαστές δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο να τεθεί θέμα παραγραφής των αξιώσεων των συνταξιούχων, λόγω παραγραφής (παρέλευση πενταετίας), κάτι που και πάλι θα κριθεί από τη Δικαιοσύνη.