Η καρδιά του βιβλίου χτυπάει και φέτος στα Χανιά | «Ατομικές και συλλογικές ταυτότητες»

Ο Δήμος Χανίων σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης εγκαινιάζουν το 2^ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων, από την Τρίτη 20 έως και το Σάββατο 24 Ιουνίου 2023, στο Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης, στο Μεγάλο Αρσενάλι (Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου), στην Πύλη Sabbionara, στο Γιαλί Τζαμί, στον Φιλολογικό Σύλλογο «Χρυσόστομος» και σε άλλα σημεία των Χανίων, με τη σύμπραξη πολιτιστικών οργανισμών και φορέων (Ελληνο-Ιβηροαμερικανικό Φεστιβάλ ΛΕΑ-Λογοτεχνία εν Αθήναις, Ινστιτούτο Θερβάντες, Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων, Chaniartoon-International Comic & Animation Festival, Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος», Ελληνογαλλικός Σύλλογος Χανίων), καθώς και βιβλιοπωλείων της πόλης (Koukoubook, Librairie, Μυθολογία, Το Τρενάκι, Comixadiko).

Με τη συμμετοχή περισσότερων των 70 ομιλητών – συγγραφέων από την Ελλάδα, τη Μ. Βρετανία, τη Γαλλία, την Κροατία, τη Βόρεια Μακεδονία, την Αργεντινή, την Κολομβία, τη Νικαράγουα, την Κούβα, και εκδοτών, ακαδημαϊκών, μεταφραστών και διανοουμένων-, και περισσότερες από 50 θεματικές συζητήσεις, παρουσιάσεις, σεμινάρια, συναυλίες, προβολές και θεατρικά αναλόγια γύρω από βιβλία σύγχρονης ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, ποίησης, δοκιμίου, από τις εκδόσεις Gutenberg, Opera, Ασίνη, Βακχικόν, Διόπτρα, Έναστρον, Έρεισμα, Εστία, Εύμαρος, Ίκαρος, Ιωλκός, Καστανιώτης, Κείμενα, Μεταίχμιο, Μετρονόμος, Μίνωας, Νεφέλη, Νήσος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Παπαζήσης, Πατάκης, Περισπωμένη, Πόλις, Ποταμός, Πυξίδα της Πόλης, Ραδάμανθυς, Στερέωμα, Χανιώτικα Νέα, Ψυχογιός κ.ά., το 2^ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων θα διερευνήσει την έννοια της ταυτότητας στα πεδία της λογοτεχνίας και της Ιστορίας όσο και στο πλαίσιο επίκαιρων κοινωνικών και τεχνολογικών εξελίξεων, με κεντρικό τίτλο «Ατομικές και συλλογικές ταυτότητες: Αυτοπροσδιορισμός στον σύγχρονο κόσμο», και επιμέρους θεματικούς άξονες:

• Ένας κόσμος σε αναζήτηση: Μια περιδιάβαση σε σύγχρονα, κομβικά για τις κοινωνίες μας, φαινόμενα και αιτήματα γύρω από την ταυτότητα φύλου, την πραγματική ισότητα των φύλων και τις ανισότητες με βάση την καταγωγή ή το φύλο, τα οποία βρίσκονται στο επίκεντρο του διεθνούς συγγραφικού ενδιαφέροντος.
• Άνθρωπος και μηχανή: Θα αλλάξει η τεχνητή νοημοσύνη την ανθρώπινη ταυτότητα;
• Το τραύμα της ανταλλαγής: 100 χρόνια από τη Συνθήκη της Λωζάνης, στην οποία αποφασίστηκε ανταλλαγή πληθυσμών Ελλάδας και Τουρκίας με βάση το θρήσκευμα, επανακαθορίζοντας ταυτότητες, εθνικές και ατομικές.
• Τα ιδιαίτερα πολιτισμικά χαρακτηριστικά των Κρητών στο πλαίσιο της ελληνικής ταυτότητας.
• Η αρχαία Ελλάδα επανέρχεται στο σύγχρονο μυθιστόρημα: Μια νέα λογοτεχνική ανάγνωση του παρελθόντος, σε αναζήτηση σημερινών ταυτοτήτων.
• Εντοπιότητα και παγκοσμιότητα:

– Η καβαφική ποίηση σήμερα, οι πολλαπλές αναγνώσεις και ταυτότητές της, με αφορμή τα 160 χρόνια από τη γέννηση και τα 90 χρόνια από τον θάνατο του Αλεξανδρινού ποιητή.

– Ο Νίκος Καζαντζάκης και ο ρόλος του έργου του στην εικόνα της ελληνικής και της κρητικής ταυτότητας στο εξωτερικό, με αφορμή τα 140 χρόνια από τη γέννησή του, αλλά και την εκδοτική του επικαιρότητα.

Σημαντικές παρουσίες από τη Μ. Βρετανία, τη Γαλλία, την Κροατία, τη Βόρεια Μακεδονία, την Αργεντινή, την Κολομβία, τη Νικαράγουα, την Κούβα…

Επί πέντε μέρες, στην καρδιά του καλοκαιριού (20-24 Ιουνίου), τα Χανιά ξαναγίνονται τόπος συνάντησης διακεκριμένων δημιουργών από όλο τον κόσμο, που θα παρουσιάσουν το έργο τους, αλλά και θα συνομιλήσουν με Έλληνες συναδέλφους τους.

Συγκεκριμένα: Η βραβευμένη (Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας 2020) Κροάτισσα σερβικής καταγωγής μυθιστοριογράφος και μεταφράστρια Λάνα Μπάστασιτς (Lana Bastašić)﮲ o διακεκριμένος Σκωτσέζος ελληνιστής Ρόντρικ Μπήτον (Roderick Beaton), κάτοχος της ιστορικής έδρας Κοραή στο King’s College του Λονδίνου (1988-2018) και διευθυντής του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών (2012-2018) στο ίδιο πανεπιστήμιο, που τιμήθηκε το 2019 από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής «για την εμβληματική συμβολή του στην έρευνα της Νεοελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Λογοτεχνίας»﮲ η ελληνικής καταγωγής συγγραφέας Ρούμενα Μπουζάροφσκα (Rumena Bužarovska) που γεννήθηκε στη Βόρεια Μακεδονία, καθηγήτρια λογοτεχνίας και μεταφράστρια έργων των Τρούμαν Καπότε, Φλάνερι Ο᾽Κόνορ, Τζον Μάξγουελ Κούτσι, Λιούις Κάρολ, η οποία ανήκει και στην ομάδα των επτά γυναικών που το 2018 πρωτοστάτησαν στο κίνημα #meToo της γειτονικής χώρας﮲ η βραβευμένη (Ευρωπαϊκό Βραβείο Δοκιμίου 2022) Γαλλοελβετή δημοσιογράφος της Le Monde diplomatique και φεμινίστρια συγγραφέας Μόνα Σολέ (Mona Chollet)﮲ ο βραβευμένος (La otra orilla) Κολομβιανός συγγραφέας Σαντιάγο Γκαμπόα (Santiago Gamboa), που εργάστηκε ως δημοσιογράφος (Radio France International, El Tiempo, El Espectador) κι έχει δημοσιεύσει περισσότερα από δέκα μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων, ταξιδιωτικά χρονικά και δοκίμια﮲ ο Αργεντινός Ντανιέλ Μορντζίνσκι (Daniel Mordzinski), συγγραφέας πολλών βιβλίων, αλλά και γνωστός ως «ο φωτογράφος των συγγραφέων», που ζει ανάμεσα στο Παρίσι και τη Λισαβόνα κι έχει φωτογραφίσει τους πιο διακεκριμένους πρωταγωνιστές των ισπανόφωνων γραμμάτων (Μπόρχες, Κορτάσαρ, κ.ά.), ο οποίος εκθέτει συνεχώς στα σημαντικότερα μουσεία της Λατινικής Αμερικής και τα έργα του βρίσκονται στις καλύτερες συλλογές σύγχρονης φωτογραφίας﮲ ο Κουβανός πεζογράφος και δοκιμιογράφος Λεονάρδο Παδούρα (Leonardo Padura), που θεωρείται σήμερα ο σημαντικότερος συγγραφέας της Κούβας και συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων στη Λατινική Αμερική, ενώ έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από είκοσι γλώσσες και έχει τιμηθεί πολλές φορές για το έργο του τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό (Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας της Κούβας, ισπανικό λογοτεχνικό βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών»)﮲ ο Σέρχιο Ραμίρες (Sergio Ramírez) από τη Νικαράγουα, νικητής του Βραβείου Θερβάντες, του Βραβείου Μυθιστορήματος Alfaguara και του Βραβείου Μυθιστορήματος της Λατινικής Αμερικής José María Arguedas, που μετά από μια μακρά περίοδο εθελοντικής εξορίας στην Κόστα Ρίκα και τη Γερμανία, εγκατέλειψε προσωρινά τη λογοτεχνική του καριέρα για να ενταχθεί στην επανάσταση των Σαντινίστας που ανέτρεψε τη δικτατορία του τελευταίου Σομόζα﮲ η βραβευμένη (Society of Authors’ Olive Cook Prize, RA Pin Drop Award) Βρετανή συγγραφέας Μπέθαν Ρόμπερτς (Bethan Roberts), δραματουργός του BBC Radio 4 και καθηγήτρια δημιουργικής γραφής στο Πανεπιστήμιο του Chichester και στο Κολλέγιο Goldsmiths στο Λονδίνο﮲ ο διακεκριμένος Βρετανός ιστορικός και διπλωμάτης Μάικλ Λιουέλιν Σμιθ (Michael Llewellyn Smith), που υπηρέτησε ως πρέσβης της Βρετανίας και στην Ελλάδα (1996-1999), για την οποία έχει γράψει πολυάριθμα βιβλία (The Great Island: A Study of Crete, Οι Ολυμπιακοί του 1896 στην Αθήνα. Η γένεση των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, Tο Όραμα της Ιωνίας. H Ελλάδα στη Μικρά Ασία 1919-1922, κ.ά.), και έχει επίσης δημοσιεύσει μια ιστορία του παλαιού κτιρίου της βρετανικής πρεσβείας στην Αθήνα (πρώην οικία Βενιζέλου), ενώ τώρα γράφει και μία δίτομη βιογραφία του Ελευθέριου Βενιζέλου (Venizelos, The Making of a Greek Statesman, 1864-1914, Α’ τόμ.)﮲ και η Άνα Μαρία Σούα (Ana María Shua) από την Αργεντινή, συγγραφέας μυθιστορημάτων, διηγημάτων, μικροδιηγημάτων και παιδικής λογοτεχνίας, επίτιμο μέλος της Αμερικανικής Ένωσης Καθηγητών Ισπανικών και Πορτογαλικών, η οποία μεταξύ άλλων διακρίσεων, έχει κερδίσει το Κρατικό Βραβείο της χώρας της, την Υποτροφία Guggenheim, το Platinum Konex και το Διεθνές Βραβείο Arreola στο Μεξικό.

…και σπουδαίοι δημιουργοί από την Ελλάδα

Συνολικά πάνω από 50 Έλληνες πεζογράφοι, ποιητές, ιστορικοί, ακαδημαϊκοί, διανοούμενοι, καλλιτέχνες, εκδότες και μεταφραστές θα δώσουν το παρών στη μεγάλη γιορτή του βιβλίου στα Χανιά, ανάμεσα στους οποίους οι: Κώστας Αθανασίου, Κώστας Ακρίβος, Μιχάλης Αλμπάτης, Ιωσήφ Αλυγιζάκης, Μανώλης Ανδριωτάκης, Δημήτρης Αστερίου, Βασιλική Βασιλούδη, Νίκος Βατόπουλος, Ρούλα Βουράκη, Ρέα Γαλανάκη, Νίκος Γ. Δαββέττας, Γιάννης Δημητρακάκης, Λένα Διβάνη, Γιάννης Δούκας, Μίνως Ευσταθιάδης, Αντωνία Ζεβόλη-Νταουντάκη, Σταύρος Ζουμπουλάκης, Κατερίνα Ζωγραφιστού, Λεωνίδας Κακάρογλου, Βαγγέλης Κακατσάκης, Χάρης Καλαϊτζίδης, Σωκράτης Καμπουρόπουλος, Αλεξάνδρα Κανδάνου, Θανάσης Καραμπάλιος, Αγγέλα Καστρινάκη, Κώστας Κατσουλάρης, Γιάννης Κουκουλάς, Πολυχρόνης Κουτσάκης, Κατερίνα Κωστίου, Γιώργος Λιμαντζάκης, Μιχάλης Μαλανδράκης, Νίκος Α., Χρήστος Μαρκογιαννάκης, Χρήστος Μαχαιρίδης, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Γιάννης Μπασκόζος, Αντώνης Μυλωνάκης, Μαρίζα Ντεκάστρο, Χρήστος Οικονόμου, Νικόλαος Eμμ. Παπαδάκης, Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, Δημοσθένης Παπαμάρκος, Γιάννης Πάσχος, Αλέξης Πολίτης, Κωνσταντίνος Πρώιμος, Τατιάνα Ραπακούλια, Ελένη Σβορώνου, Γιάννης Σιώτος, Γιάννης Σκαλιδάκης, Δημήτρης Γ. Στεφανάκης, Έρση Σωτηροπούλου, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Νίκη Τρουλλινού, Χρήστος Τσαντής, Γιάννης Φίλης, Ματθαίος Φραντζεσκάκης, Χρήστος Χωμενίδης, Ελένη Ψαραδάκη, κ.ά.

Συναυλία, θεατρικά αναλόγια, προβολές, ειδικές εκδηλώσεις,

εικαστική έκθεση, σεμινάρια ενηλίκων

Η κρητικής καταγωγής μουσικός, πιανίστρια και συνθέτρια ηλεκτρονικής και έντεχνης μουσικής Λένα Πλάτωνος, μετά από το εμβληματικό της έργο για τον Καρυωτάκη, συναντιέται με έναν ακόμη μεγάλο ποιητή και παρουσιάζει στο 2^ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων ολόκληρο το έργο «Καβάφης, 13 τραγούδια» με ερμηνευτή τον Γιάννη Παλαμίδα. Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε το 2010 στην Μικρή Επίδαυρο και έπειτα στο Παλλάς σε σκηνοθεσία Δημήτρη Παπαϊωάννου, ενώ παίχτηκε πρόσφατα στη Νέα Υόρκη στο πλαίσιο του φεστιβάλ «Archive of Desire» του Ιδρύματος Ωνάση. Στο πρώτο μέρος της συναυλίας θα ακουστούν επιλεγμένα κομμάτια από τις κορυφαίες στιγμές της δημιουργού, από τις «Μάσκες ηλίου» και το «Σαμποτάζ» μέχρι τα «Ημερολόγια» και το «Γκάλοπ», με ερμηνευτές την ίδια και τον Γιάννη Παλαμίδα. Επί σκηνής θα βρίσκεται και ο συνεργάτης της Στέργιος Τσιρλιάγκος (συνενορχήστρωση, πλήκτρα, programming).

Για δεύτερη συνεχή χρονιά το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης συμπράττει με το Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων, με τη διοργάνωση θεατρικών αναλογίων με επιλεγμένα έργα ξένων και Ελλήνων συγγραφέων που παρουσιάζονται στο φεστιβάλ, με έμφαση στον Κωνσταντίνο Καβάφη. Επιπλέον, εγκαινιάζονται και δύο νέες συνεργασίες με καταξιωμένους πολιτιστικούς θεσμούς της πόλης: Με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων, για την προβολή σχετικής με τις θεματικές κινηματογραφικής ταινίας, αλλά και τη διοργάνωση ενός βιωματικού Σεμιναρίου Οπτικοακουστικού Γραμματισμού για ενηλίκους, βασισμένο στην βραβευμένη ταινία (Όσκαρ μικρού μήκους animation 2012) «Τα φανταστικά ιπτάμενα βιβλία του κου Μόρις Λέσμορ»﮲ και το Chaniartoon-International Comic & Animation Festival με τη διοργάνωση μιας ειδικής εκδήλωσης με θέμα «Κόμικς και Λογοτεχνία – Πιστές προσαρμογές και βλάσφημες παρωδίες». Νεότερες πληροφορίες θα δοθούν σύντομα.

Παραμένοντας στο χώρο του θεάτρου, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η συμμετοχή στο φετινό φεστιβάλ του πολυβραβευμένου, διεθνούς φήμης θεατρικού σκηνοθέτη Θεόδωρου Τερζόπουλου, ο οποίος συνεχίζοντας τη σειρά των παραστάσεων, των σεμιναρίων, των εκδόσεων βιβλίων και των ταξιδιών σε κάθε μέρος του κόσμου, θα κάνει μία στάση στα Χανιά για την πρώτη παρουσίαση του νέου βιβλίου του, Στον Λαβύρινθο: ο Θεόδωρος Τερζόπουλος συναντά τον Heiner Müller, σχετικά με την πνευματική αναζήτηση των δύο σπουδαίων προσωπικοτήτων γύρω από την τέχνη του θεάτρου αλλά και των κοινωνικών και πολιτικών προεκτάσεών της, μέσα από τη στενή τους σχέση και μέσα από τη σκηνοθεσία του Τερζόπουλου πάνω σε έργα του Heiner Müller (Εκδόσεις Κείμενα).

Ο εικαστικός ζωγράφος Δημήτρης Αστερίου από τα Χανιά, θα παρουσιάσει στο Γιαλί Τζαμί, από την Τρίτη 20 έως και την Κυριακή 25 Ιουνίου, την έκθεση «Την εμορφιά έτσι πολύ ατένισα»: Ο Κωνσταντίνος Καβάφης, ο ποιητής, ο φιλόσοφος, ο ιστορικός, ο ηδονικός, μας συστήνεται ξανά μέσα από τα έργα του καλλιτέχνη, που αναζητά τον άγνωστο Καβάφη και τον «απάγει» από την Αλεξάνδρεια, την πόλη του που τόσο αγάπησε, για να τον μεταφέρει στη δική του αγαπημένη πόλη, τα Χανιά, μια πόλη που όπως και η Αλεξάνδρεια υπήρξε πάντοτε ένα μεγάλο χωνευτήρι λαών, πολιτισμών και ανθρώπων, προσκαλώντας τον ποιητή να οικειοποιηθεί το τοπίο, να περιδιαβεί τα σοκάκια της, να μετουσιώσει ποιητικά τα τοπόσημα της πόλης – έτσι ώστε μέσα από αυτή τη διερεύνηση να αποκαλύψει την πολλαπλή και πολυσύνθετη ταυτότητα του ποιητή.

Ένα ακόμη Εργαστήριο ενηλίκων με θέμα «Το βιβλίο στη σχολική τάξη» θα παρουσιάσει η Ελένη Σβορώνου, συγγραφέας παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας, καθηγήτρια δημιουργικής γραφής για μεγάλους και εφήβους και κριτικογράφος για την παιδική και νεανική λογοτεχνία.